Zender nostalgie

Het enige probleem zou kunnen zijn, dat deze ontvanger een zgn. superreg is,
Zo'n ding ontvangt de hele 27 MHz band tegelijk, daarom kon er vroeger altijd maar één model tegelijk in de lucht.
Nu is het wel weer zo dat je toonfilters veel storingen buiten de deur houden (als in: geen plotselinge ongewilde commando's).
Maar wat nog steeds kan, is dat een zender met meer veldsterkte de ontvanger als het ware 'dichtdrukt'.
Kortom, geen stoorsignalen, maar ook niet die van jouw zender.
En ik weet nog als de dag van gisteren hoe dat voelt, je kist aan de horizon zien verdwijnen. :eek:
Ok, binnen een half uur stond het ding weer naast de auto :yes:, maar toch...
 
Laatst bewerkt:
Weinig mensen kunnen zeggen dat ze een DC-10 hebben gekocht en daar ook mee hebben gevlogen. Ik kan dat (helaas) wèl zeggen.

Mijn DC-10 (Distance Control met 10 functies) was een 5 kanalen eigenbouw 27 mHz zender, in 1965 overgenomen van een clubgenoot van de Rotterdamse Luchtvaart Club. Qua mogelijkheden een logische opvolger van mijn Metz Mecatron 3 functie zender. Werkte prima in huis, de ontvanger was uitgerust met een reed relais. Alleen buiten was de werking problematisch, er bleken temperatuurgevoelige condensatoren in de zender te zitten (niet gemeld bij de koop!). Het gevolg daarvan was dat de bedieningsschakelaars van de zender een andere functie kregen. Zo werd bijvoorbeeld links opeens laag enz. En dan is het wachten op een crash. Het op de vliegplek opnieuw afregelen van het relais (zender was wat opgewarmd) zorgde wel voor uitstel van de schade. Maar ook hier dus: uitstel is geen afstel!
160. Mijn DC-10 zender, overgenomen van een clubgenoot, zorgde voor veel puin.jpg

Voor de goede orde: de Douglas DC-10, eigenlijk McDonnell Douglas DC-10, een driemotorig widebody-toestel, maakte op 29 augustus 1970 zijn eerste vlucht. In de beginjaren van de DC-10 zijn er heel wat neergestort, doet denken aan de problemen met mijn zender.

In die tijd konden Frans de Waard en ik vaak met Ahrend van de Burg meerijden naar Terlet om een zondag te vliegen. Zaten dan met zijn drieën vorstelijk naast elkaar in de Amerikaanse slee van Ahrend. Op de terugweg achterin meestal de overblijfselen van mijn gecrashte vliegtuig. Gelukkig kon ik wel snel bouwen, repareren en lukte het meestal wel om de volgende zondag wederom op Terlet de volgende crash te beleven…
162. De laatste foto van multimodel Bak.jpg


163. Opnieuw schade door temperatuur verloop zender.jpg


Op gegeven moment vroeg Evert Kreulen of ik na de avondsluiting van zijn modelbouwzaak aan de Goudsewagenstraat in Rotterdam langs wilde komen met mijn apparatuur. Hij had kennelijk gezien dat de vele crashes (voor een groot deel) niet aan mijn stuurmanskunsten toegeschreven konden worden en wilde wel eens weten wat er aan de hand was. Op zijn geheel eigen wijze controleerde Evert alles. Eerst de zender: hij rook eens aan de binnenzijde ervan, bestudeerde het inwendige, nam vervolgens een slok van de altijd aanwezige fles melk, krabbelde nog even aan zijn sik en zei vervolgens: kan je beter weggooien! De ontvanger onderging hetzelfde ritueel en maar werd gelukkig wel goedgekeurd. Mijn DEAC accu’s werden van hun tape omwikkeling ontdaan, de soldeerverbindingen nagelopen. Wederom omwikkeld en vervolgens een paar keer in de pot spanlak ondergedompeld. Ook de gebruikelijk toegepaste radiostekkers werden gecontroleerd. Op de zender na was alles in orde bevonden. Toen haalde hij uit zijn vitrine een goudkleurige 6 kanaal Kraft zender, drukte deze in mijn hand en zei: probeer deze maar. Van mijn protest dat ik de zender niet kon betalen wilde hij niets weten: het komt wel goed!

En het kwam goed. De volgende zondagen geen crashes meer beleefd, toch een heerlijk gevoel. Na een poosje sparen heb ik een mooie gebruikte Orbit 14 zender bij Evert gekocht (destijds het neusje van de zalm) en de Kraft zender geretourneerd.
upload_2022-6-13_16-11-17.png
 
Bovenstaande problemen met condensatoren in de zender kwamen meer voor:

De Amerikaanse fabrikant Bonner, jarenlang alleen leverancier van zijn uitstekende Transmite en Duramite Multi-servo’s (werden ook door F&M, Kraft, Orbit, Citizenship en in Europa door o.a. robbe bij hun zenders verkocht, bracht eind 1964 een eigen Bonner Digimite zender op de markt. Dit was een 8-kanaals proportionele besturing, zelfs uitgerust met failsafe (verkoopsprijs 615 US dollar). In april 1965 werd deze zender door het tijdschrift RC-Modeler getest en kreeg de waardering “zeer goed”.

Bonner had veel tevreden èn ontevreden klanten. Er storten namelijk zeer veel modellen onverklaarbaar neer. Het duurde geruime tijd om de oorzaak te achterhalen: vochtgevoelige condensatoren. Dit betekende het begin van het einde voor Bonner. Ondanks dat ze later nog met een wel goed functionerende zender Digimite-4 op de markt kwamen, konden ze het niet op boxen tegen de beroemde Kraft KP-4 zender. In de jaren 70 verdween Bonner van de markt.

171. binnenzijde Tauri 6-kan..jpg


In de Tauri pasten de 3 Bonner servo's prachtig naast elkaar.
 
Ik denk dat het de Citroën DS van Evert Kreulen is, met hem mocht ik ook wel eens meerijden. Evert was een echte Citroën fan. Heb hem ook wel eens ermee over de Ermelose Hei zien scheuren achter zijn kist aan.
 
De Graupner schakeltrappen (Schaltstufen) hebben 2 relais, die de Bellamatic afwisselend overschakelen naar de 2,4 volt accu's. Zo niet, dan is de motor van de Bellamatic kortgesloten. Hierdoor fungeert deze als rem.

Als zowel de positive als ook negative 2,4V spanning in orde is, zijn waarschijnlijk de relais contacten geoxideerd of het relais zit mechanisch vast.
FFA8F3A8-B8C7-44E7-9D61-4444A1B968F0.jpeg
 
De drukknoppen ( kanaal 3 en 4) kunnen niet samen gebruikt worden met kanaal 1 of 2.. Want bedien je 1 of 2...dan blijf het 3/4 servo in de middenstand staan...cq indien het uitslag heeft gaat het naar de neutraal stand. ( Tonen die elkaar overlappen??...afstellen van potmeters??)
Ik heb HIER het schema van de Variophon 2/4 gevonden. Er vanuitgaande dat de schakelaarnummers S1, S2, enz. de kanalen met hetzelfde nummer bedienen is het logisch dat 3 en 4 alleen werken als 1 en 2 in de neutraalstand staan, bedien je één van de twee dan onderbreek je het circuit waar S3 en S4 in zitten, en worden die tonen dus niet meer gegenereerd.

Ik vermoed dat 3 en 4 samen indrukken ook geen bruikbare toon oplevert, maar wie weet......
 
Henk, je zou eens kunnen proberen of de zender nog wel het juiste toontje voor Kan.1 uitzendt. Ik vond HIER een lijstje, daaruit blijkt dat de frequentie 825 Hz moet zijn (tikje lager dan de G# op de piano).
Soms te horen door je oor op de ontvanger te leggen las ik, anders een hoogohmig oortje aansluiten op de NF uitgang van de ontvanger.
 
Laatst bewerkt:
Maar goede...de vinger jeuken..

Bruno...wat is wijsheid?? De Schaltstufe van KAN1/2 voorzichtig openmaken en kijken/voelen of het relais van KAN 1 bewegen wil?
Uhh... nee. :stout: :rofl:
Hier ligt er nog een. Die gaan we eerst proberen...
Henk, je zou eens kunnen proberen of de zender nog wel het juiste toontje voor Kan.1 uitzendt. Ik vond HIER een lijstje, daaruit blijkt dat de frequentie 825 Hz moet zijn.
Soms te horen door je oor op de ontvanger te leggen las ik, anders een hoogohmig oortje aansluiten op de NF uitgang van de ontvanger.
Gaan we uitzoeken.
variophon-2-jpg.11855057
 
Bonnetje neem ik ook mee, dan kan je e.e.a. declareren bij de CEO, zeg maar welke je wil, dit is precies jou “stijl”…[emoji12]
 
Hallo,

Wat een leuk topic, had het nog niet eerder gezien.

Ik was een beetje door het forum aan het scrollen en vond dit topic.

Misschien hoort deze zender wel niet in dit topic, maar wil hem toch tonen aan jullie.

Een echte barn find, incl auto ongeveer 1983.

IMG20220626172155.jpg


IMG20220626172232.jpg


Een leuke stuurwiel zender.

Groetjes Hans.
 

Bijlagen

  • IMG20220626172318.jpg
    IMG20220626172318.jpg
    221,6 KB · Weergaven: 141
Back
Top