Zender nostalgie?
Waarom geen schema voor belangstellenden en om eens een indruk te geven hoe complex deze zijn, of eigenlijk niet!!
Zender, bovenste deel van het schema, is in MOPA uitvoering gebouwd, Master Oscillator & Power Amplifier.
In het linker deel, met het kristal, wordt de draaggolf opgewekt. Functioneel hierin is de ene helft van de dubbeltriode. Het rechterdeel is de "poweramplifier!". Koppeling met de antenne vindt plaats via een PI filter, de horizontale spoel met de beide condensator paren naar massa. De ingang van een PI filter is in tegenfase met de uitgang.
De stuuringang van een triode wordt gevormd door het stuurrooster.
De toongenerator, rechtsonder is het Helmut Bruss ontwerp, twee transistoren zijn hierin gebruikt. De schakeling staat erom bekend om heel stabiel te zijn mits de toonbepalende componenten, de spoel met de kern met dubbele streepjeslijn, en parallelcapaciteiten van goede kwaliteit zijn. Belangrijk is dat de combinatie ook temperatuur-stabiel is.
Bij gebruik van een tongenrelais in de ontvanger is het toonbereik en de fre
kuentie laag. Bij gebruik van elektronische filters (Schumacher) in de ontvanger is het toonbereik hoog en ook op een hoger niveau. Wat aanpassing was nodig om de toongenerator óók in het hoger toonbereik goed te laten werken.
De toongenerator stuurt een ééntraps versterker aan, linksonder, om als buffer te dienen tussen de toongenerator en het stuurrooster van de eindversterker van de MOPA.
Uitgangsvariatie van deze buffertrap kan nooit hoger zijn dan de 12 V voedingsspanning maar is voldoende om de eindtriode middels roostermodulatie aan te sturen.
In praktijk blijk dat, óók als géén sturing vanuit de toongenerator plaatsvindt, of in de laagste sinusdelen van de toon, er desondanks nog sturing vanuit de draaggolf oscillator naar eind-triode plaats vindt via de niet gewenste koppeling tussen beide delen. Deze wordt nu onderdrukt via de instelbare condensator vanuit de uitgang van het PI filter naar de ingang van de eindtriode, ..... neutrodynisatie.
Het eindresultaat zie er als volgt uit, de ´waas´ is de draaggolf, 27 MHz, welke amplitude gemoduleerd is, zichtbaar als de ´golfvorm´, de toon. Geschatte modulatiediepte 80%.
MOPA schakeling is naar eigen ontwerp om een ECC82 'in de lucht te krijgen'. 12,6 V voedingsspanning van de accu kan bij deze rechtstreeks van de voedingaccu betrokken worden, eigenlijk een groot voordeel vergeleken met andere toegepaste buizen, zoals de DCC90. De ECC 81-82-83 serie werd vroeger in veel audio, radio en tv toestellen toegepast. Alhoewel de 81 eigenlijk een echte HF uitvoering is, blijkt met de 82 een wat hoger uitgangssignaal mogelijk door de lagere impedantie. De serie is op de markt gekomen rond 1951.
De omvormer om 12 VDC naar 100 VDC om te vormen is van moderne uitvoering en heeft een rendement van naar schatting 90 %.
Doordat één toongenerator is toegepast is het natuurlijk alleen mogelijk om maar één toon tegelijk uit te sturen, de zender is daardoor niét ‘simultaan’, zoals vroeger genoemd werd. Wél simultaan zenders hadden twee (dubbel-simultaan) of drie (triple-simultaan), toongeneratoren.
Taurus Flyer