Sovereign of the Seas

foutje

 

Piet, een hanepoot is toch dat langere blok met meerdere gaten waarin de touwen van de spinnenkop zitten????
Of zit ik nu helemaal mis, (dan kan ik weer terug naar de eerste les voor tuigage)

 

Ik snap nu wat je bedoeld Koos, de hanepoten die van de kruis- grote- en fokkemars lopen naar de stagen, deze zijn bedoeld om het schavielen van de marszeilen tegen de mars(en) te voorkomen.
Het lange blok met de gaten dat is de spinnenkop en de lijnen die er doorlopen zijn de hanepoten, dus precies andersom zoals jij schrijft.

 

Het lijkt allemaal zo eenvoudig Piet die mooie rechte stagen zonder een knik. Echter de bouwers die dat al meerdere malen hebben gemaakt weten dat dit gewoon echt lastig is dit te maken. Wat dat betreft petje af. Ik heb echt met bewondering zitten kijken voor dat ik je tekst las. En allereerst keek ik bewonderend naar je stagen. Stiekem hoopte ik een knikje te ontdekken zoiets van gelukkig Piet heeft dat ook een licht knikje....... maar nee hoor. Hij flikt het gewoon...de vlag was me nu overigens niet opgevallen maar gezien de stand vaar je ongelofelijk snel...

 

Kruisstengenstag;
Ik zal hier in het kort opschrijven hoe het zit, want gezien de opmerkingen is dit nog niet helemaal duidelijk.

Toen aan de kruismast de kruis-stengen werden toegevoegd (voor de 16e eeuw bestond de kruismast uit één stuk), legde men het kruisstengenstag over de top van de kruismast heen. Het werd stijf gezet op de beide achterste hoofdtouwen van de grotemast. Ook in dit geval bereikte men de bevestiging ter verdeling van de krachten m.b.v. één of twee spinnen of, al naar gelang van de overlevering en ervaringen van de verschillende zeevarende volken, met een min of meer gecompliceerd stel takels. (zie onderstaande tekening met de verschillende systemen)

JPG_5419_2987_bewerkt-1 door pietsan geplaatst op 12 dec 2018 om 10:12

Dit systeem bleef bestaan tot de 2e helft van de 17e eeuw toen met de invoering van de stagzeilen het kruisstengenstag met stagkousen en talrepen werd stijf gezet.

(dit is al besproken in post 1051 op pagina 51, dus niet alleen plaatjes kijken, want de tekst is vaak net zo belangrijk)

 

Je schreef aan de onderste stagen hetgeen ik las als onder aan de stagen, dus dat is mijn fout, wat de hanepoten aan de onderste stagen betreft heb je dus volkomen gelijk.

 

Prachtig Piet,
Als ik jou was liet ik hem daar niet te lang staan want als Peter s'nachts op zijn fiets uit Leeuwarden aankomt neemt hij hem zo maar achter op zijn fiets mee terug.

 

Gelukkig, na wat spraakverwarring begin ik het uiteindelijk te begrijpen, sorrie voor de verwisseling van spinnenkop en hanepoten
En bedankt Piet voor al het geduld wat je met ons en zeker met mij hebt.

 

Geen punt Koos, altijd blij dat ik kan helpen waar nodig.

 

@Koos en Piet, mijn excuus voor de naamsverwarring, ik kon even niet op de goede naam komen, ik had nog tot bladzijde 60 terug gekeken maar niks gevonden.
Nu snap ik dus waarom , maar wel bedankt voor de verdere uitleg.

@A3, ik denk dat dat wel meevalt, het fietst niet heel fijn met 1,15 meter schip op de pakjesdrager. ( al dat hout past niet in de fietstas)

 

Peter dat maakt mij niet uit, ik heb er weer door geleerd vooral met de uitleg van de meester, nogmaals dank Piet

 

Vandaag (is het plan, als er niets tussen komt) om de twee overige ra's voor te bereiden om af te hangen aan de kruismast. Daar ik me een beetje heb laten inspireren door de prachtige poster die bij deze kit geleverd werd, krijgt de hele kruismast net als op de poster, aan alle ra's geborgen zeilen.
Het betreft hier dus het kruiszeil en het kruisbramzeil. Het kruisbramzeil word in de volksmond (alleen in Nederland en Noord-Duitsland) ook wel 'Grietje' genoemd. Een aardige anekdote verklaard deze naam;

Volgens de overlevering werd op een zeker schip "Den Eik" één der scheepsjongens die met het los- en vastmaken van het kruisbramzeil belast was, veroordeeld om met de knuttels te worden gestraft. (geselen)
Toen men het bovenlijf wilde ontbloten, ontdekte men dat de bovenkruisraasgast een meisje was. Margriet (Grietje) van Dijk. Zodoende werd de naam ven het kruisbramzeil gekscherend 'Grietje' genoemd hetgeen tot vandaag de dag zo is gebleven...

Of het waar is, dat laat ik in het midden, maar het zou dus heel goed kunnen

 

Het kruiszeil, (wat eigenlijk het kruismarszeil is, maar kruiszeil word genoemd omdat het eigenlijke kruiszeil wat aan de kruisra zou moeten hangen, nooit word gevoerd) hangt aan de mast. Het rak en de dubbele draaireep zijn gezet.

Op de foto hier onder is de witte x het verloop van de vallen, die ook hier weer door een blok aan het ezelshoofd aan de masttop worden gevoerd (Engels). de blauwe x geeft de bevestiging punten aan de ra weer en de rode r is het rak van touwwerk. (de ra's met geborgen zeilen hang ik altijd iets lager aan de mast dan de ra's met zeil, puur omdat het er wat beter uitziet)

JPG_5439_2989_bewerkt-1 door pietsan geplaatst op 14 dec 2018 om 17:42

Close-up van de beide kardeel talies van de vallen, (k)

JPG_5440_2990_bewerkt-1 door pietsan geplaatst op 14 dec 2018 om 17:42

 

De draaireep gezien vanaf de achterkant.

 

De kruisra is nog niet helemaal getuigd, dat komt pas na het tuigen van de grote mast omdat de brassen van deze ra naar voren staan en via de laatste hoofdtouwen van het want van de grote mast naar het dek lopen. Deze brassen zouden behoorlijk in de weg zitten. In de boekjes van DeA. lopen de brassen van de mars- en de bramra ook naar voren, maar ik geloof niet dat dit goed is. Ik laat ze via geleide blokken aan de latijn roede naar de korvijnnagels op de verschansing van het poopdek lopen (komt natuurlijk allemaal aan bod) Dus deze brassen staan gewoon naar achteren volgens de info in mijn boeken.
Volgens Curtis lopen de brassen altijd naar achteren, ook die van de kruis/bezaanmast, behalve de brassen van de kruisra dus. Als er een bezaan word gevoerd dan lopen de brassen via blokken aan de bezaans gaffel naar het dek en dit geval dus via de latijn roede. Ook dit is te zien op de poster van de Sovereign.

 

Het laatste en bovenste zeil, de Grietje aan de kruisbramra hangt ook aan de kruismast, ik denk dat de plaatjes voor zich spreken. Op de foto hieronder de voorkant, de vallen van de draaireep lopen door twee blokken aan het ezelshoofd aan de top van de bramsteng en zijn evenals de vallen van de kruismarsra belegd op de ringen en klampen op het poopdek. Ook hier een rak van touwwerk,

JPG_5446_2993_bewerkt-1 door pietsan geplaatst op 15 dec 2018 om 17:05

De volgende foto toont de ra gezien vanaf de achterkant,

JPG_5448_2995_bewerkt-1 door pietsan geplaatst op 15 dec 2018 om 17:05

 

De kruismast, links op de foto gezien van de achterkant en rechts vanaf de boeg. Beide ra's (mars- en bramra) hebben alleen nog maar een rak en de draaireep. Omdat er niet veel ruimte is kun je zo wat beter bekijken welke lijnen eerst en welke laatst moeten zonder jezelf in de weg te zitten. Om de fok te tuigen heb je volop ruimte en kun je de ra's/zeilen van onder naar boven aanbrengen, maar bij de kruis- en grote mast is dit toch iets anders en krapper.

 

Ja , ik zie dat het steeds krapper om iets aan te brengen Piet, maar je schiet mooi op met dit mooie werk
En mooi duidelijk uitgelegd ook nog

 

Ik wens al mijn trouwe volgers en natuurlijk iedereen die dit leest, fijne Feestdagen en het allerbeste in het komende jaar 2019!

 

Dank je wel Piet, en hetzelfde toegewenst!