Eerste balsa reparatie

[Steven van der Lelie]

Dank je wel voor toelaten tot het modelbouw forum.
Als 12 jarige had ik eind jaren ‘70 een RC hoogdekkertje dat na een 1e crash aan de kant gelegd was.
Nu 44 jaar later ben ik opnieuw in het RC vliegen ingestapt en vloog deze zomer met vnl schuimpjes en zwevers.
Vorige maand kocht ik 2 Robbe Charters om ook met balsa kisten te oefenen.

Vanwege een operatie ben ik weken aan huis gebonden en heb mezelf daarom een reparatie project aangeschaft.
Het is een volledig uit balsa opgetrokken bovendekker van 2.2 m span en 1.4m lengte.
Wanneer iemand hier het model herkent en meer info heeft houd ik me aanbevolen.

Mijn vraag is vnl. hoe het best de lengtespanten van de verbinding romp staartstuk kan worden hersteld en versterkt.

Daarnaast heeft de kist schijnbaar een afneembaar stabilo dat dmv 2 ronde houtspanten in elkaar kan worden gestoken en schijnbaar met elastieken bevestigd worden. Deze bevestiging van een staartstuk is mij nieuw. Heeft iemand hier tips bij.

Voor de aandrijving heb ik besloten om voor een 6S Hacker motor van 1250 watt en een 80A regelaar te gaan.

 

[Student]

Ik zou zeggen, big lift..

Voor je vraag lengtespanten en staartstuk is me niet duidelijk wat je bedoeld.
voor zover ik je toestel zie staan op de foto's, zit alles toch aan elkaar?
heb je een foto van het probleem gebied?

Als ik je stabilo zie liggen, verwacht ik dat daar een paar pennen bij zitten die door de gaten gaan, en zich zo in de romp borgen.
ik kan mij voorstellen dat er aan de onderkant of bovenkant van het gat "iets" zit om te zorgen dat die pennen er niet uit vallen tijdens een vlucht.
Nu heb je toch alles los liggen, dus kun je dit ook naar eigen inzicht makkelijk aanpassen/veranderen.
Of.. als je de ruimte hebt, kun je de boel ook vast zetten.
afneembaar stabilo bij een kist van dat formaat kom je eigenlijk nooit tegen.
maar als je op de fiets naar het veld gaat, kan het wel verrot handig zijn..

 

[Huibert]

Big Lift is het absoluut niet, maten en model klopt niet. Vaag denk ik aan een model van Bud Nosen. Voor de reparatie durf ik van afstand geen advies te geven hiervoor moet je het model kunnen zien en voelen. Dit model is oud dus moeten alle verbindingen goed gecontroleerd worden op de sterkte. Maar wel een leuk model wat de moeite waard is om weer vliegend te maken.

 

[MicropropSport]

Bud Nosen? Dan eens goed onderzoeken hoe die er dan uitzag. Calling names helpt niet, maar had wel die grote trainer. Plat kielvlak en vlakke ‘kabineruit’
Deze voorzijde, de cabine, is typisch, en oogt naar iets anders klassieks. [emoji4]

Romp heeft in de verre verte iets weg van de Sig Kadet Senior?
Maar is aangepast op punten naar eigen inzichten. Vakwerk rompbouw.
En die typische cabine ronding voorop.
Een opmerkelijke aanwijzing.

Stabilo (achtervleugel) hoort er denk ik niet bij?
Geprofileerd, vol symmetrisch. Niet altijd gebruikelijk.

Zou je dat willen monteren, moet je een vleugelzadel bouwen, dat goed aansluit
op de bestaande romp. Verder is het rugstuk opbouw nog niet uitgewerkt.

Via Google tref je het een en ander. Sig Senior.
Zoeken naar hoogdekkers op de site The Outerzone.
Plannen doorsnuffelen en zien of je overeenkomsten kunt vinden.
Maar ik heb het idee dat romp en vleugels niet bij elkaar horen. Of dan slechts het stabilo niet?

Tekeningen van gelijkwaardige modellen kan je gebruiken om het model door te ontwerpen. Zekere proportionele 'gulden snede' zit er altijd wel in.
Maar vraag me af of je het wel wil afbouwen. Ouderdom van het hout.
Gaat veel geld in zitten, en als het dan uitpakt in een 'hork'?
Dan had je beter een mooi groot en fris laser gesneden model kunnen opzetten.

Nog een ding. Oud hout verouderd, net als 40 jaar oud plastic in modelvliegtuigen etc.
Zeker balsahout. En dat kan behoorlijk verstoffen. Meegemaakt.
Mag niet zo zijn dat het bij de start naar beneden komt zetten.
En je zo een 400+ euro hebt uitgegeven aan materialen.

Voor een ‘redelijke novice’, zou ik dit project niet doorzetten. Ook al is de zin er in groot.
Aan de aard van de gestelde vragen, bemerk ik dat een beetje.
Bouwen en afbouwen vraagt om research, voor-inzicht om het tot een goed einde te brengen.
Maar het kan.

Oude wrakken leiden vaak tot nog grotere drama's.
In plaats van voortgang, achteruitgang in de bouw, en fors uitlopend in tijd.
Ik ken de klappen van de zweep.

Dus als je wilt bouwen, pak iets op dat je geen grote vastlopers geeft, maar
door kunt bouwen, en zo de inzichten aanscherpend, enthousiasme voedend.
En wetende dat het model ook vliegt.

Denk aan desnoods iets klassieks, maar met moderne inzichten opgezet.
Want er zijn nauwelijks nog 'klassieke' kits verkrijgbaar. Die markt is totaal ingeklapt.

De draagveugel heeft uitsparingen in het spant. Ik zie twee rechthoeken.
Wellicht waren hier liggers voor bedacht, die nog vervaardigd moeten worden uit gestapeld vliegtuig triplex, of wat dan ook voor maakbaars. Carbon/epoxy gelamineerd (ook weer expertise in hebben).

Recht als een plank overs spanwijdte of met V-stelling, met een hoek van tegen de 6º a 7º?
Ik zie dat de flaps missen.

Vleugelprofiel lijkt op Clarke Y. Instelhoek zal vast zo rond de 1,5 tot 2º zijn?
Gemeten van uit hart neuslijst en midden achterlijst. Vlak op het vleugelzadel.

Elastiek is bij een 2 meter kist eigenlijk geen doen meer. Je moet ook elastiek
hebben dat goed blijft, gevulcaniseerd. Postbode elastieken of dat van de kantoorboekhandel
verouderd zeer vlot.

Middenstuk, extra opnouw, dat vast zit aan de romp, profiel bovenzijde vleugel volgend.
En de liggers door en door, dat bouwsel, vleugel afneembaar, en door strutts ondersteund.
Bij de Big Lift zijn dat dowels om de vleugel gericht te monteren, haken aan de vleugel, en op spanning met elastiek, met elkaar verbonden. Toegangsluik om er bij te kunnen.
Struts die de vleugel met de romp fixeren.
https://outerzone.co.uk/plan_details.asp?ID=4923

Stabilo oogt vol symmetrisch. Maar direct ook vrij dik. Het zal veel lift kunnen gaan geven.
En komt er aardig wat onbalans in het geheel? Dat is weer moeilijke materie om te berekenen. Vlak of een veel dunner scherp profiel?

Hier een Google search op Sig Kadet Senior, wellicht een opstapje naar meer.
Op Outerzone echter geen bouwplan van de grote Senior. Maar er is wel aan te komen via de buitenlandse modelbouwfora. Of zelfs direct bij SIG in de USA.
Model is een goede stabile vlieger, wat filmpjes op YouTube tonen.
https://www.google.com/search?q=sig...iw=1112&bih=707&dpr=1.33#imgrc=VjQhdoRsBZT3uM

Gr Bas

 

[ISOLA2]

Bas heeft dat goed onder woorden gebracht, kan er nog bijvoegen dat oude triplex de lijm niet meer goed is, hoe ik dat weet?
Een oude kit compleet in de doos, alles netjes opgebouwd , na 3 vluchten komt motorschot los aan 1 zijde niet mijn verlijming maar de lijm van de triplex waaruit het motorschot was opgebouwd

 

[Steven van der Lelie]

Beste allen.
Dank je wel voor de uiteenlopende en uitgebreide ervaringsfeedback.
Onlangs bouwde ik 2 lasergesneden ARF’s die vliegklaar zijn en 2 Robbe Charters. Toen kreeg ik kort voor de OK met langdurige revalidatie dit project op het oog.
Ouderdom: de romp heeft hiervan de meeste kenmerken en de verlijmingen moet worden nagelopen en bij twijfel versterkt.
De vleugels zijn veel jonger.
Er worden naast de flaps, die er bij zitten, ook rolroeren, alle 4 voorzien van servo’s, aangebracht deze week.
De dikte van het profiel van het stabilo is inderdaad opvallend maar het lijkt wel bij de romp te horen omdat alle maten op elkaar zijn afgestemd. Dit lijkt ook met de profiel dikte van de vleugels overeen te komen. Maar dat is gevoelsmatig en kan ik niet feitelijk staven. Ik ga de romp en het stabilo verlijmen want de romp past gewoon bovenop mijn fietskar.
Ik heb een Hacker met 1250 watt en een 80 A regelaar binnengekregen voor de kist. Servo’s en accu’s worden vandaag besteld.
Ik zal een gedetailleerd restauratie verslag schrijven en fotografen en de maiden zo goed mogelijk gaan verslaan.
Ons veld ligt ver afgezonderd van bebouwing en objecten en het mogelijk “crash-risico” komt dus als geheel voor mijn persoonlijke rekening.
Ik ben naast de krachtige aandrijving ook van plan voor krachtige servo’s te kiezen.
Het is natuurlijk geen stuntkist maar door de afmetingen verwacht ik wel wat extra krachten op het geheel.
Ik durf de risico’s aan omdat de basis zeer strak gebouwd lijkt, maar alles kan natuurlijk een crash meemaken…

 

[MicropropSport]

Allemaal prima! Wild bouwen. Maar zou toch echt even alles via diverse online tekeningen nazien, vergelijken en inschatten.
Alles wat je lijmt is later lastig bij te stellen.

Rop er een latje uit, en controleer het hout, breek het, en zet een fris latje terug. Dan weet je zeker dat het houdt, kan je dat afstrepen als iets van zorg.
Strak is relatief. Ik zie veel. Kwestie van afwerking.

Stabilo? Controleer oudere tekeningen. Ik hamer daarop. Een dik profiel geeft lift. Behoorlijk zelfs. Kan je kist onvliegbaar maken.
Gooi het in de groep. Het lijkt er voor ontworpen, maar is bijkans een pragmatisch inzicht van de vorige eigenaar.
Bouwplan is er niet. Dus check, check, check.
Zie ook stabilo’s van RC1 kisten, de filosofie er achter. Instelhoeken zijn op 0,5 graad al behoorlijk actief. Zelfs gehele 0 graad opstellingen.


Lasercut is voor je bedacht. Een kit ook.
En een Charter heeft zo n’n eigenaardigheden.
Ben een oude Robbe Progo aan het restaureren. Feitelijk een onverstandig project. Oude kunststof. Is een trainer, vliegt goed met gering vermogen.

Vlieggedrag met krachtiger motor gaf onprettige eigenschappen, hilarisch. Wrikt as een punter door de lucht.

Door me in andere tekeningen van random gekozen hoogdekkers te verdiepen kon ik vergelijking maken, begonnen mij zaken op te vallen. Bijstellen en testen alhier.

Of het straks beter vliegt? Dat is leren van het experiment. Uren er in gestoken zijn al fors uit de klauw gelopen. Te oud, hoort eigenlijk in een container.

Hebben ook een vrij veld, maar Murphy’s law blijf. Blijft een club van mensen. Te vaak ging het net goed. Nèt!
Weet wat je doet.

Leut is leut, dat is de norm, dus doorzetten met je project.

Succes[emoji106]

 

[brutus]

Bas heeft dat goed onder woorden gebracht, kan er nog bijvoegen dat oude triplex de lijm niet meer goed is, hoe ik dat weet?
Een oude kit compleet in de doos, alles netjes opgebouwd , na 3 vluchten komt motorschot los aan 1 zijde niet mijn verlijming maar de lijm van de triplex waaruit het motorschot was opgebouwd

Dat zou niet moeten kunnen, en heb ik ook nog nooit meegemaakt. En ik kom toch echt niet alleen in de modelbouw "oud hout" tegen.
tenminste, ik heb een 40 jaar oude BigLift, en een Charter bouwdoos die pre-1974 is (die datum is zeker, vanwege de foto op de doos) en van beide is het multiplex nog prima.
Daarom kan wat jij beschrijft nog wel voorkomen, maar dat ligt dan aan OF een plaat Triplex die door de kwaliteitscontrole geslipt is, OF aan dat het hout gedurende die tijd aan iets is blootgesteld waar de lijm niet tegen kon (te droog, te warm, dampen van chemische stoffen, zeg het maar, jouw gok is net zo goed als de mijne...).

 

[Steven van der Lelie]

Voorbeeld van gespleten verouderd triplex.

 

[MicropropSport]

Delaminerend multiplex had ik bij een ARF van Great Planes. Big stik. Nieuw in doos. Rampenkist.
Vel voor vel kon het loslaten.
Robbe en MPX hadden kwaliteitshout.
De Big Lift hier is ook nog punt gaaf op. Zo ook het balsa.
Heb een oude Svenson kit, alles verstoft. Terwijl een ander nog puik is.
Kwikfly vleugel is poeier. De vleugel. De romp gek genoeg nog stabiel. Waar dat nu aan ligt? Maarrrr… die Kwik is vast uit vroeg 1970. Svenson Windy, mooi hout, maar de verlijming van de abachi indekking heeft het opgegeven. Verouderde lijm.

Ja Steven. Vocht, ouderdom. Dan zit er ook een typisch geurtje.
Je kan het in lopen met houtlijm.
En dan inklemmen.
Naden nalopen met CA lijm.
Dat geeft al weer veel stijfheid terug.

Een stabilo kan sturend zijn. Zwevers hebben dat soms. Vaak V stabilo’s zonder kielvlak.

Instelhoeken zijn belangrijk bij vliegers
Domping motor, instelhoek draagvleugel, instelhoek stabilo. Het heeft invloed op het vlieggedrag, invloed op zwaartepunt.

Zou dat stabilo nastelbaar zijn, kan je het model fine in en in een paar verkennende vluchten.
Grote kist, denk kunststof, nylon breekbouten.
Slagmoeren ingebouwd in de romp om het vast ste zetten, centerpunten in de voorlijst om in te haken in de romp.

 

[Steven van der Lelie]

Dank je wel voor de overdenkingen. Het stabilo kan inderdaad met enige verstelbaarheid gefixeerd worden. Daar zouden de fixatiepennen door de romp bij het staartstuk op kunnen wijzen.

De rechthoekige boxvorm van het achterdeel van de romp leent zich voor beplanking om daarme stabiliteit te verkrijgen. Zou het zinvol zijn om door aan de binnenzijde en buitenzijde dunne balsa planken te lijmen een sandwich op te bouwen?

 

[MicropropSport]

Je bedoeld het 'vleugelzadel' aan het achterop? Ja, dat kan je instukken.
Dat heeft sterkte van een gesloten boxconstructie.
Bij de Rascal 40 heb ik dat ook gedaan, na een uit de hand gelopen landing, RC storing.
Omdat er sterkte gevraagd gaat worden, dat van vliegtuigtriplex bouwen.
Je kan het inzetten, zoals hieronder, maar zou het overlappend plaatsen op het lattenframe.
Geeft meer sterkte. Hieronder ingestukt, stabilo is echter verlijmd.
Onderzijde van de romp is voor een deel voorzien van triplex om de staartwiel vast te kunnen schroeven. (niet op de foto)



Zou ik bij een demonteerbaar stabilo (ook handig bij het transport van een grote bak als deze),
Uit meerlaags vliegtuigtriplex/berkentriplex bouwen.

Goed uittekenen, eindeloos nagemeten. Tevoren slagmoeren inplannen, voorboren in het werkstuk. Het stabilo is al voorgeboord, op die punten.
Het stabilo 'moet' ondersteund worden. Mooi in profiel gezaagd en geschuurd en dan verlijmd.
Beide aanleun-vlakjes tegelijk bouwen vanwege symmetrie. Goed richten en mikken
bij verlijmen etc
Dikste punt profiel gewoon aanleg op het hout. Openingen aanvullen.

Daarbij een dikkere balsaplank kiezen, of meerlaags balsa, bijvoorbeeld 2 mm plankdikte dubbelen of 3-voudig tot sandwich te verlijmen?
En onder druk een nachtje laten drogen onder gewichten, als je houtlijm gaat gebruiken.
30 minuten Z-Poxy kan ook. Spaarzaam aanmaken en verlijmen.
Goed gericht stapelen met hulpmiddeltjes.

Waar de slagmoeren komen te zitten, voor boren, het boorgat te meten aan de hand van de slagmoer-hals.
Dan deze moer persen in de bankschroef, de klauwen beschermend met roerhoutjes (die effe vast tapen), of met een moertje en wat grote ringen in postitie trekken.
Nimmer een fan van in hameren. Je slaat altijd scheef de boel in.


Ik stop altijd veel bouwtips in mijn draadjes. Maar iedere bouwer heeft zo z'n slimme eigen-trucjes op het MBF.
Maar als je dat doorleest, foto's begluurd, bijkans zitten er wat interessante inzichten voor je bij?


Rascal 40. Soms moet je door de tekst even heen flitsen...
https://www.modelbouwforum.nl/threads/herbouw-rascal-40-ga-het-proberen.168189/

Andere zeer ingrijpende operatie, pech op pech op pech ARF, en uitgemond in een echte goede vlieger.
https://www.modelbouwforum.nl/threa...p-arf-vreemde-restauratie-van-een-nib.272555/

Cloud Dancer 60... ook vol met bouwgrappen
https://www.modelbouwforum.nl/threa...d-reese-vooral-een-usa-aangelegenheid.234203/

Wat ook helpt is de draadjes te volgen is van mannen als Ramses en Serge Pot, en er zijn nog meer
coryfeeën waar ik zelfs niet aan kan tippen. Maar dat hoeft ook niet. Maar het lezen er van geeft inzicht en vooral ook leut.

Tot zovers maar even?
Voor wat het waard is.

Gr Bas

PS: plaats oneindig veel plaatjes. Een foto is meer dan 1.000 woorden.
Foto's laten zich het meest makkelijk plakken in de internet webrouwser.

 

[Steven van der Lelie]

Eerste stappen zijn gezet.

 

[Huibert]

Top, lekker rustig alles netjes deeltje voor deeltje nalopen en afwerken

 

[MicropropSport]

Mwagh! Nogal behoorlijke voortgang!
Dat gaat wel goed komen. Top!
Smaak goed te pakken.
Gr Bas

 

[Steven van der Lelie]

Breuk en reparatie in de neuslijst van de linker vleugel afgewerkt. Vleugelbevestiging eerste laag van 4 voorste is gezaagd. Fijn dat m’n partner hierbij helpt want zagen lukt me nog niet.
Stabilo wordt opnieuw opgebouwd want dit hout heeft z’n beste tijd gehad en brak gisteren op 3 plaatsen door.
Het vaste deel van het stabilo laat ik over het richtingsroer uitlopen en niet zoals bij Piper cubs gebruikelijk het richtingsroer over het vaste deel van het stabilo heen.
Ik laat nog 5 triplex ribben zagen om de doos tussen cabine en staartstuk te versterken.
De kale romp met stabilo zonder electronica weegt nu 960 gram.

 

[MicropropSport]

Barsten in indekkingen kan je richten.
Je kan dat ‘droog’ doen, door met een speld of dunne naald stitches te prikken, de breuk te richten, met wat gewurm netjes vlak uitlijnen.
Dan dunne Zap CA lijm in te laten vloeien.
Als je dat goed doet, kan het plamuurloos in de folie.

Andere methode is de plek te stomen boven een waterkoker of fluitketel.
Het hout zet zich gedwee naar de hand en met wat hulp van de naald richt het hout zich naadloos.

Butsen en deuken in balsa laten zich zo ook weer richten. Zelfs oud balsa.
Ook in neuslijsten is meer dan je zou verwachten, weer in het gareel te brengen, de reparatie te minderen.
CA te versterken.

 

[Steven van der Lelie]

Servo bevestiging rolroeren voorbereid, vleugelverbinder gelijmd en rechter rolroer voorbereid.

 

[Steven van der Lelie]

Weet even niet wat de beste weg is om deze zwakke plek in de vleugelbevestiging te versterken.
Ik dacht aan de rib en het vleugelprofiel te omwikkelen met CK versterkt glasweefsel gedrenkt in exopy maar weet niet of dit de box wel voldoende verstevigd. Suggesties?

 

[Huibert]

Als ik het zo zie zou ik eerst de breuk lijmen met dunne secondenlijm en dan van 3mm triplex er een wortelrib tegen aan lijmen.