Bouwverslag Kolderstok VOC Retourschip Batavia 1628
- Topicstarter Danny Mulders
- Startdatum
pietsan
Forum veteraan
Ik geloof je direct Hans, maar ik vind de tuigage op Engelse schepen toch wel wat logischer in elkaar zitten. En wat het origineel betreft, die bestaat helaas niet meer, wel een replica, maar dit terzijde ik neem aan dat er nog wel originele tekeningen van dit schip zijn, dus zal het ongetwijfeld wel zo gebouwd zijn geweest. Ik blijf het echter een tikkie vreemd vinden, ik hoop dat je mij dat niet kwalijk neemt
Haha - met het origineel bedoel ik vanzelfsprekend de replica in Lelystad - en uiteraard neem ik je niets kwalijk. We zijn hier allemaal de (slaafse) volgers van dezelfde boeken die we hebben.Wanneer je straks mocht besluiten de Zeven Provinciën te gaan bouwen dan zal je ook bij dit schip de tuigage op Hollandse wijze tegenkomen.
De Hollanders waren niet gek, en als je de boeken van van Yk of Witsen leest (probeert te..) dan kom je erg veel ervaringswijsheden tegen die niet gebaseerd zijn op enige berekening of andere wetenschappelijk vastgestelde gegevens. De fokkestag was een zwaardere en stevigere stag dan de voorstengestag, en het vastzetten van de pardoen van de blinde steng (bovenblindebakstag) aan de fokkestag had - gezien de krachten die op de blinde steng komen - duidelijk de voorkeur. Dat er dan touwwerk tegen elkaar aan ging lopen was wel nadelig, maar dit woog niet op tegen de sterkere bevestiging die zo ontstond.
Wellicht deden de Engelsen het wel logischer, maar was dit weer niet beter - who knows?
Niet dat ik er werkelijk veel meer van weet hoor - hou me ten goede! Er zijn veel dingen hetzelfde, omdat er in de 17e eeuw toch wel regelmatig een (al dan niet vrijwillige) uitwisseling van zeelieden en schepen plaatsvond. En men nam graag de handigheidjes van elkaar over.
In de 17e eeuw was Nederland de scheepsbouwnatie bij uitstek, en was Engeland nog lang zover niet. In de 18e eeuw draaide dat juist om, met name omdat de Engelsen zaken wetenschappelijk aan gingen pakken, en alles noteerden en er tekeningen van maakten. Met name dit ontbrak dan weer in Nederland. Ging de scheepsbouwer dood dan was de kennis voor een heel groot deel weer weg. Pas laat in de 17e eeuw kwamen de boeken van Witsen en van Yk, maar toen was het tij al kerend naar Engeland toe
In de 17e eeuw was Nederland de scheepsbouwnatie bij uitstek, en was Engeland nog lang zover niet. In de 18e eeuw draaide dat juist om, met name omdat de Engelsen zaken wetenschappelijk aan gingen pakken, en alles noteerden en er tekeningen van maakten. Met name dit ontbrak dan weer in Nederland. Ging de scheepsbouwer dood dan was de kennis voor een heel groot deel weer weg. Pas laat in de 17e eeuw kwamen de boeken van Witsen en van Yk, maar toen was het tij al kerend naar Engeland toe
Danny Mulders
verslagschrijvers
Het heeft me even gekost, maar we zijn dan toch eindelijk door een zure appel heen. De onderste weeflijnen zitten allemaal op hun plaats.
Volgende stap: Blokken plaatsen voor de staggen, windrepen aanbrengen, en dan door met de middelste laag van het staand want en de weeflijnen.
Volgende stap: Blokken plaatsen voor de staggen, windrepen aanbrengen, en dan door met de middelste laag van het staand want en de weeflijnen.
TIMBERWOLF
Forum veteraan
ziet er mooi uit danny
Danny Mulders
verslagschrijvers
Weer bedankt voor alle lof, dat houdt de mens gemotiveerd. 
We hebben niet stilgezeten de afgelopen avonden. Voordat ik een trapje omhoog kon met het staand wand moesten de windrepen aangebracht worden, dus dat is wat ik als volgende heb gedaan.
Als eerste een paar oogjes gebogen die onder de ezelshoofden gemonteerd moeten gaan worden.
Hier twee oogjes gemonteerd onder het grote ezelshoofd van de fokkemast.
Hier zijn op de fokke- en grote mast enkele blokken gemonteerd waar straks de windrepen en de staggen doorheen gaan lopen. Op de bezaansmast zit enkel een blok voor de windreep.
Vervolgens konden de windrepen gemaakt worden. Ik heb eerst van notenhout enkele kleine schijfjes met een gaatje gemaakt. Vervolgens de windreep door dit gaatje voeren en een knoopje leggen. Als je vervolgens dit knoopje vastlijmt met secondelijm kun je de onderzijde plat afschuren. Zo zit de windreep stevig vast in het schijfje en kun je het schijfje plat op het dek lijmen. Het lijkt dan alsof het touw benedendeks loopt.
Hier is de voorste windreep gemonteerd. Deze moet gedeeltelijk door het staand want heen omdat hij anders niet mooi recht loopt. Onderaan is te zien dat het notenhouten schijfje plat op het dek is gelijmd.
Hier de windreep van de grote mast. Het touw loopt hier door het halfdek heen, en het wordt nou al een beetje krap op deze locatie. Dat belooft nog wat als straks de rest van het lopend en staand want gemonteerd gaat worden...
En tot slot hier de windreep van de bezaansmast.
Nu kan ik verder aan de tweede laag van het staand want, beginnend bij de bezaansmast en dan naar voren werkend. Dat is echter iets voor de volgende update.
We hebben niet stilgezeten de afgelopen avonden. Voordat ik een trapje omhoog kon met het staand wand moesten de windrepen aangebracht worden, dus dat is wat ik als volgende heb gedaan.
Als eerste een paar oogjes gebogen die onder de ezelshoofden gemonteerd moeten gaan worden.
Hier twee oogjes gemonteerd onder het grote ezelshoofd van de fokkemast.
Hier zijn op de fokke- en grote mast enkele blokken gemonteerd waar straks de windrepen en de staggen doorheen gaan lopen. Op de bezaansmast zit enkel een blok voor de windreep.
Vervolgens konden de windrepen gemaakt worden. Ik heb eerst van notenhout enkele kleine schijfjes met een gaatje gemaakt. Vervolgens de windreep door dit gaatje voeren en een knoopje leggen. Als je vervolgens dit knoopje vastlijmt met secondelijm kun je de onderzijde plat afschuren. Zo zit de windreep stevig vast in het schijfje en kun je het schijfje plat op het dek lijmen. Het lijkt dan alsof het touw benedendeks loopt.
Hier is de voorste windreep gemonteerd. Deze moet gedeeltelijk door het staand want heen omdat hij anders niet mooi recht loopt. Onderaan is te zien dat het notenhouten schijfje plat op het dek is gelijmd.
Hier de windreep van de grote mast. Het touw loopt hier door het halfdek heen, en het wordt nou al een beetje krap op deze locatie. Dat belooft nog wat als straks de rest van het lopend en staand want gemonteerd gaat worden...
En tot slot hier de windreep van de bezaansmast.
Nu kan ik verder aan de tweede laag van het staand want, beginnend bij de bezaansmast en dan naar voren werkend. Dat is echter iets voor de volgende update.
Jaques
Forum veteraan
Woow, dat ziet er allemaal geweldig uit Danny, mooi strak uitgevoerd en uitgelegd.
Staat dit zo ook allemaal op de bb / tekeningen aangegeven of is dit een extraatje van jezelf??
Is een stukje eigenbelang, want dit scheepje staat al, en komt nu steeds hoger op mijn verlanglijstje te staan, (zal een zekere Hans weer wel leuk vinden........)
Succes verder met de bouw, en hoop het resultaat weer te mogen aanschouwen in Lelystad
Staat dit zo ook allemaal op de bb / tekeningen aangegeven of is dit een extraatje van jezelf??
Is een stukje eigenbelang, want dit scheepje staat al, en komt nu steeds hoger op mijn verlanglijstje te staan, (zal een zekere Hans weer wel leuk vinden........)
Succes verder met de bouw, en hoop het resultaat weer te mogen aanschouwen in Lelystad
Danny Mulders
verslagschrijvers
Dit staat allemaal aangegeven op de meest recente tekeningen die Kolderstok heeft nageleverd. Hoe het nu in de bouwbeschrijving staat weet ik niet, want ik heb een oudere versie, maar de bouwbeschrijving heb ik na een tijdje sowieso al aan de kant gelegd om vanaf de tekeningen verder te bouwen. Je moet wel zelf even uitvogelen wat je op welke volgorde wilt gaan doen. De volledige tuigage staat namelijk wel aangegeven, maar niet altijd de volgorde wanneer je sommige zaken het beste aan kunt brengen. De pardoens maken bijvoorbeeld ook deel uit van de tekening, maar doe ik pas als het grootste deel van het lopend want op zijn plek zit, omdat de pardoens nogal in de weg kunnen gaan zitten. Overigens stonden de windrepen bruin aangegeven op de tekening, maar die moeten natuurlijk wit zijn.
En het is mijn streven om het model volledig af te hebben in Lelystad.
En het is mijn streven om het model volledig af te hebben in Lelystad.
Danny Mulders
verslagschrijvers
Zo tussen het eten en de familiebezoekjes door is er natuurlijk ook tijd om lekker verder te knutselen. Ik ben op mijn gemak bezig het staand want stukje voor stukje af te maken.
Om de jufferblokken in de marsen te kunnen plaatsen moesten er kleine sleufjes gesneden worden. 5 per zijde in de grote mast, 4 per zijde in de fokkemast, en 3 per zijde bij de bezaansmast. Hier zijn de grote- en de fokkemast te zien.
Hier heb ik de 3,5mm jufferblokken in de bezaansmast gemonteerd. Dit gaat nagenoeg op dezelfde manier als dat ik bij de boegspriet heb gedaan, met een lusje van 0,5mm draad er omheen, en beide uiteinden samen naar beneden waar ze aan de bovenste weeflijn geknoopt worden. Voor degenen die ook dit model bouwen: vergeet niet dat de gaatjes in de 3,5mm jufferblokken kleiner zijn dan de gaatjes in de andere jufferblokken en dat ze iets uitgeboord moeten worden, anders passen de talrepen niet. De weeflijnen op deze korte stukjes maak ik pas later, tegelijkertijd met de weeflijnen op het bovenliggende touwwerk.
In de grote- en de fokkemast worden 4mm jufferblokken gemonteerd, deze hoeven niet uitgeboord te worden.
Om het staand want te kunnen maken heb ik de bouwtekening weer enkele malen gekopieerd (en deze kopietjes ook weer gespiegeld gekopieerd om ze aan de bakboordzijde te kunnen gebruiken). Vervolgens een stukje 5mm foamcore snijden zodat deze achter de jufferblokken geplaatst kan worden, en de uitgeknipte tekening met spelden vastzetten aan de jufferblokken.
De bovenliggende jufferblokken kunnen vervolgens ook met spelden op de juiste hoogte geplaatst worden waarna er draad omheen geknoopt kan worden. Als de talrepen er dan ook doorheen zitten krijg je dit:
En de andere kant:
Vervolgens wat ik noem een kraaienpoot, ik weet de echte term hier niet voor. Op de replica in Lelystad dienen ze er voor dat de zeilen niet blijven steken onder de marsen. In 1628 hadden ze er waarschijnlijk nog niet opgezeten, maar ik bouw nu eenmaal het voorbeeld in Lelystad na.
En tot slot kon er weer een stag geplaatst worden. Over het verloop moest wel even goed nagedacht worden. Er moeten namelijk wat lusjes gemaakt, blokken geknoopt, en draden doorgevoerd worden op een volgorde die niet helemaal vanzelfsprekend is. Ik ben zeer tevreden met het resultaat. Het enige wat ik wat minder vind is dat nu wel erg goed opvalt dat de weeflijnen op het onderste deel van de bezaansmast wat slordiger lopen dan de andere lijnen. Hopelijk valt dit straks wat minder op als de wirwar van het lopend want overal tussendoor en voorlangs komt te lopen.
Hier een foto van hoe de stag door een aantal blokken heen gevoerd wordt richting een belegpunt. Vooral hier was de volgorde van werken nogal verwarrend, maar het is uiteindelijk goed gekomen. Het wordt wel steeds lastiger om in dit gebied te werken vanwege de draden die er nu al zitten, en ik moet hier nog veel vaker in de buurt zijn...
Dat was hem weer voor deze keer. Ik weet niet of ik vóór de 31e nog een update heb, mogelijk wel maar voor de zekerheid wens ik iedereen bij dezen al een hele fijne jaarwisseling en een gelukkig en gezond 2018.
Om de jufferblokken in de marsen te kunnen plaatsen moesten er kleine sleufjes gesneden worden. 5 per zijde in de grote mast, 4 per zijde in de fokkemast, en 3 per zijde bij de bezaansmast. Hier zijn de grote- en de fokkemast te zien.
Hier heb ik de 3,5mm jufferblokken in de bezaansmast gemonteerd. Dit gaat nagenoeg op dezelfde manier als dat ik bij de boegspriet heb gedaan, met een lusje van 0,5mm draad er omheen, en beide uiteinden samen naar beneden waar ze aan de bovenste weeflijn geknoopt worden. Voor degenen die ook dit model bouwen: vergeet niet dat de gaatjes in de 3,5mm jufferblokken kleiner zijn dan de gaatjes in de andere jufferblokken en dat ze iets uitgeboord moeten worden, anders passen de talrepen niet. De weeflijnen op deze korte stukjes maak ik pas later, tegelijkertijd met de weeflijnen op het bovenliggende touwwerk.
In de grote- en de fokkemast worden 4mm jufferblokken gemonteerd, deze hoeven niet uitgeboord te worden.
Om het staand want te kunnen maken heb ik de bouwtekening weer enkele malen gekopieerd (en deze kopietjes ook weer gespiegeld gekopieerd om ze aan de bakboordzijde te kunnen gebruiken). Vervolgens een stukje 5mm foamcore snijden zodat deze achter de jufferblokken geplaatst kan worden, en de uitgeknipte tekening met spelden vastzetten aan de jufferblokken.
De bovenliggende jufferblokken kunnen vervolgens ook met spelden op de juiste hoogte geplaatst worden waarna er draad omheen geknoopt kan worden. Als de talrepen er dan ook doorheen zitten krijg je dit:
En de andere kant:
Vervolgens wat ik noem een kraaienpoot, ik weet de echte term hier niet voor. Op de replica in Lelystad dienen ze er voor dat de zeilen niet blijven steken onder de marsen. In 1628 hadden ze er waarschijnlijk nog niet opgezeten, maar ik bouw nu eenmaal het voorbeeld in Lelystad na.
En tot slot kon er weer een stag geplaatst worden. Over het verloop moest wel even goed nagedacht worden. Er moeten namelijk wat lusjes gemaakt, blokken geknoopt, en draden doorgevoerd worden op een volgorde die niet helemaal vanzelfsprekend is. Ik ben zeer tevreden met het resultaat. Het enige wat ik wat minder vind is dat nu wel erg goed opvalt dat de weeflijnen op het onderste deel van de bezaansmast wat slordiger lopen dan de andere lijnen. Hopelijk valt dit straks wat minder op als de wirwar van het lopend want overal tussendoor en voorlangs komt te lopen.
Hier een foto van hoe de stag door een aantal blokken heen gevoerd wordt richting een belegpunt. Vooral hier was de volgorde van werken nogal verwarrend, maar het is uiteindelijk goed gekomen. Het wordt wel steeds lastiger om in dit gebied te werken vanwege de draden die er nu al zitten, en ik moet hier nog veel vaker in de buurt zijn...
Dat was hem weer voor deze keer. Ik weet niet of ik vóór de 31e nog een update heb, mogelijk wel maar voor de zekerheid wens ik iedereen bij dezen al een hele fijne jaarwisseling en een gelukkig en gezond 2018.
Laatst bewerkt:
TIMBERWOLF
Forum veteraan
zeker mooi en knap werk
Knap werk Danny, ik kijk dagelijks naar jouw vorderingen en je bouwverslag staat steeds klaar op de pc naast mijn werkbankje.
Wat je eerder zei over "uitvogelen" is zeer zeker waar, een pak foto's en jouw bouwverslag zullen mij er hopelijk doorheen helpen..
In alle geval langs deze weg aan jou en alle die dit lezen, mij allerbeste wensen voor 2018
Patrick
Wat je eerder zei over "uitvogelen" is zeer zeker waar, een pak foto's en jouw bouwverslag zullen mij er hopelijk doorheen helpen..
In alle geval langs deze weg aan jou en alle die dit lezen, mij allerbeste wensen voor 2018
Patrick
Hans Groenenberg
Forum veteraan
Ik sluit me aan bij de vorige schrijver. Aleen kijk ik niet dagelijks Maar inderdaad prachtig werk....
Maar inderdaad prachtig werk....
Laatst bewerkt:
Danny Mulders
verslagschrijvers
Zo op de valreep voor het nieuwe jaar toch nog een update.
Ik heb gestaag verder gewerkt aan het staand want. Als eerste moest er weer met spelden, foamcore en een verknipte tekening een speldenkussen gemaakt worden, ditmaal bij de grote mast. Hier heb ik alle jufferblokken opgespeld voordat ik de lijnen aanbracht.
Vervolgens alle lijnen aangebracht.
Waarna ik de talrepen aan de jufferblokken heb gemaakt.
Hierna kon er weer een stag geplaatst worden.
Deze stag moest op een vrij complexe manier belegd worden aan de mastvoet en de nagelbank. Dit heeft me wat moeite gekost maar uiteindelijk ben ik redelijk tevreden.
Vervolgens weer de eerdergenoemde stappen voor het aanbrengen van de jufferblokken nu ook bij de fokkemast uitgevoerd.
Hier weer de talrepen aangebracht, en een stag.
En hier een overzichtsplaatje van hoe het model er nu bij staat. Te zien is ook dat nu al het beschermende touwwerk rond de onderste marsen is aangebracht.
De volgende stap is het aanbrengen van de weeflijnen in deze tweede laag, maar dat stel ik voor nu weer even uit. Ik heb wel weer genoeg draad door mijn vingers gehad voor nu.
Ik heb gestaag verder gewerkt aan het staand want. Als eerste moest er weer met spelden, foamcore en een verknipte tekening een speldenkussen gemaakt worden, ditmaal bij de grote mast. Hier heb ik alle jufferblokken opgespeld voordat ik de lijnen aanbracht.
Vervolgens alle lijnen aangebracht.
Waarna ik de talrepen aan de jufferblokken heb gemaakt.
Hierna kon er weer een stag geplaatst worden.
Deze stag moest op een vrij complexe manier belegd worden aan de mastvoet en de nagelbank. Dit heeft me wat moeite gekost maar uiteindelijk ben ik redelijk tevreden.
Vervolgens weer de eerdergenoemde stappen voor het aanbrengen van de jufferblokken nu ook bij de fokkemast uitgevoerd.
Hier weer de talrepen aangebracht, en een stag.
En hier een overzichtsplaatje van hoe het model er nu bij staat. Te zien is ook dat nu al het beschermende touwwerk rond de onderste marsen is aangebracht.
De volgende stap is het aanbrengen van de weeflijnen in deze tweede laag, maar dat stel ik voor nu weer even uit. Ik heb wel weer genoeg draad door mijn vingers gehad voor nu.
Laatst bewerkt: