Ad Bakker
In Memoriam
Geheel onverwacht, en niet strokend met welke planning dan ook heb ik een "nieuwe" bouwkit gekocht. Nieuw tussen aanhalingstekens want hij zou zo maar 30 jaar of nog ouder kunnen zijn. Er stond een advertentie in het verkoopgedeelte van dit forum van een ongebouwde kit van de Friedrich Wilhelm zu Pferde. Hoewel de naam anders doet vermoeden is dit schip gebouwd door een Hollandse bouwmeester en van wat ik begrepen heb is het een typische Hollandse tweedekker uit de 17e eeuw. Even een sfeerbeeld:
Gebouwd in 1680/1681 op een scheepswerf op de keurvorstelijke werf in Pillau (aan de Oostzee bij Kaliningrad) door de Hollandse bouwmeester Jelis C.. Pekelharing. Ze had een lengte van 38,1 m met een breedte van 9,75 m en mat ongeveer 900 ton. Het voerde diverse missies uit als vlaggenschip van de Brandenburgse oorlogsvloot van keurvorst Friedrich Wilhelm. Ze dankt haar naam aan het feit dat de keurvorst op de achterspiegel te paard is afgebeeld. Tijdens een verblijf in de buurt van Guinee vocht ze op 30/31 oktober 1692 met 3 Franse schepen (Brandenburg was toen in oorlog met Frankrijk), werd in brand geschoten en is vervolgens vergaan. Dit schilderij zou wel eens een impressie van die slag kunnen zijn (rechtse schip, embleem net zichtbaar):
Het model is van Euromodel, een voor mij tot op dit moment onbekend Italiaans merk. De schaal is 1:47, geen flauw idee wat iemand bezielt om zo'n schaal te kiezen. Hoe oud het precies is wist de verkoper ook niet. Hij had het gekocht van een modelbouwwinkelier die ermee stopte en onder meer deze doos had bewaard om ooit zelf te bouwen. Door gezondheidsproblemen was hij daar niet aan toe gekomen, en had hij de doos aan de verkoper verkocht. Deze wilde wel eens een uitstapje maken van vliegen naar varen, maar zijn eerste ervaringen (niet met deze kit) brachten hem toch tot de conclusie dat vliegen toch meer zijn "ding" is.
Dat hij echt oud is blijkt wel uit het feit dat de spanten, kielbalk en dekken niet gelaserd zijn, maar echt met de hand gefiguurzaagd. Hoewel de verkoper was verteld dat er nog niet met de kit begonnen was twijfel ik daar nu aan, want naast de gefiguurzaagde onderdelen zijn de ondermasten en onderste ra's al gedraaid en (gedeeltelijk) bewerkt. Verder zaten er twee kielbalken bij, waarvan één gebroken en gelijmd was, en ook niet de juiste maatvoering had (sleuven voor spanten op verkeerde plaatsen). Hieronder beide kielbalken:
Rechts is omcirkeld de gelijmde breuk, en links omcirkeld het ontbreken van de inkeping voor de achterste spant.
Verder waren alle (gegoten) kanons al gezwart/gebruineerd en gaven als je ze beetpakte flink af. Zo werden deze volgens mij ook niet door een fabriek afgeleverd. Van elk van de 4 typen kanons hieronder 1 exemplaar:
Naast de kanons bevat de kit een keur aan gietstukken, met als pronkstuk de leeuw die het boegbeeld vormt. Hieronder even neergelegd op de plaats waar deze moet komen:
Die gaat nog voor problemen zorgen, want hij is helemaal massief (en loodzwaar). Er zit dus geen sleuf in zodat je hem over de boegscheg kan schuiven. Ik heb begrepen dat in latere versies van deze bouwdoos dat wel het geval is, evenals dat deze nu wel gelaserde onderdelen hebben. Ze maken echter nog wel gebruik van dezelfde set van 12 tekeningen, die gedateerd zijn op 1975.
Uitzoeken of de kit echt compleet is zou een megaklus zijn. Ik waag het er maar op, en als er zaken missen dan maar ad hoc oplossingen kiezen. Één ding mis ik in ieder geval, en dat is het verdek van 2 mm triplex. Evenals het daaronder gelegen (en laagste van de bouwkit) overloopdek is dit een over de hele lengte lopend dek. De tekeningen geven het wel op modelschaal weer, dus dat moet te maken zijn.
Er is nauwelijks een handleiding bij het model. Wel staan er op de tekeningen veel opmerkingen en aanwijzingen in het Italiaans. Daarnaast is er een document dat de Engelse vertaling geeft van de belangrijkste teksten. Ik ben begonnen met alle 12 tekeningen van A0 formaat in te laten scannen. In verhouding tot de kosten van de kit was dit een behoorlijke uitgave, maar in mijn ogen verdient zich dat dubbel en dwars terug. Het scannen is van uitstekende kwaliteit, de sterk vergeelde vouwranden zijn zelfs door een juiste filtering grotendeels verdwenen. Ook de maatvastheid is uitstekend, als ik de tekeningen (pdf formaat) importeer in mijn tekenprogramma (Inkscape), dan kloppen de maten exact met de echte tekeningen. Hierna zal blijken dat dit een groot voordeel is.
Het ontbreken van een handleiding met nauwkeurig omschreven bouwstappen en volgorde daarvan is natuurlijk een handicap. Aan de andere kant heb ik wel gemerkt dat naarmate je meer ervaring krijgt, je steeds minder de door de bouwbeschrijving gegeven werkwijze en volgorde volgt en meer en meer je eigen plan trekt. Dat is op zich veel leuker, maar om dat goed verantwoord te doen is de ervaring met eerdere bouwkits wel belangrijk.
Ervan uitgaand dat de teksten op de tekeningen wel belangrijke informatie bevatten, ben ik begonnen ze in Adobe Acrobat in te lezen, en de Engelse vertalingen die apart beschikbaar waren bij de Italiaanse teksten te zetten. Daarbij bleek dat niet alle Italiaanse teksten in vertaling beschikbaar waren, en heb ik zo goed en zo kwaad als dat lukte de ontbrekende vertalingen zelf uitgevoerd. Toen dat klaar was ben ik de Engelse teksten vervangen door Nederlandse vertalingen. Dit lijkt een omweg, maar ik heb ervaren dat een dergelijke gestructureerde aanpak verreweg het beste is. Dit komt mede door het feit dat vertaling van typische "bootjestermen" niet altijd even gemakkelijk is. Maar met bijvoorbeeld een boek als "Historische Scheepsmodellen" van W. zu Mondfeld (waarvan ik de oorspronkelijk Duitse versie als de Engelse en Nederlandse vertaling heb) kom je een eind. En voor het verdere vervolg van dit bouwverslag vind ik het belangrijk om zoveel mogelijk de correcte Nederlandse benamingen te gebruiken. Maar uiteindelijk heb ik nu een set tekeningen met Nederlandse bijschriften. De Italiaanse teksten zijn nog steeds leesbaar, dus mocht ik later nog twijfels hebben kan ik eenvoudig terug naar de basis. Hier bijvoorbeeld blad 1 van de set tekeningen, uiteraard niet leesbaar, maar de blauwe streepjes zijn de vertalingen:
Naast de gedrukte informatie geeft de Euromodel site nog een set manuals die de bouw beschrijven. Maar dit is wel "werk in uitvoering" van een Australische bouwer (Peter Coward), en van de 7 beloofde manuals (als pdf files) staan er nu nog maar 3 online, en bevatten deze drie nog allerlei onvolkomenheden en fouten. Maar hopen dat hij z'n naam niet al te letterlijk neemt, en alsnog met een goede set op de proppen komt. Maar ik heb al begrepen van een medeforumlid die contact met hem heeft, dat hij met drie schepen tegelijk bezig is dus zou dat wel eens de nodige tijd kunnen gaan kosten. Verder heeft hij een wat typische benadering van de bouwkit, alsof het een bak met onderdelen is waaruit je maar een schip moet ophoesten. Maar vooral zijn bouwfoto's kunnen een goede informatiebron vormen.
Een andere nuttige bron is een lopend bouwverslag op het Engelse forum Model Ship World. Er word een hoop tussendoor "geluld" en soms springt het van de hak op de tak, maar toch staat er erg veel nuttige informatie in. Het bouwtempo ligt echter niet al te hoog, het verslag start op 11 maart 2012, en de romp is nu voor een klein gedeelte beplankt. Een aantal moeilijke onderdelen zijn echter al aan de orde geweest, zoals de constructie van hakkebord en spiegel aan de achterkant en ook de voorsteven. Ook hier kan met name het beeldmateriaal enorm helpen.
Tot zover deze inleidende opmerkingen bij dit verslag. Een vervolg komt snel, maar deze aflevering is al weer zo lang dat ik het maar in stukken knip.
Groet,
Ad
Gebouwd in 1680/1681 op een scheepswerf op de keurvorstelijke werf in Pillau (aan de Oostzee bij Kaliningrad) door de Hollandse bouwmeester Jelis C.. Pekelharing. Ze had een lengte van 38,1 m met een breedte van 9,75 m en mat ongeveer 900 ton. Het voerde diverse missies uit als vlaggenschip van de Brandenburgse oorlogsvloot van keurvorst Friedrich Wilhelm. Ze dankt haar naam aan het feit dat de keurvorst op de achterspiegel te paard is afgebeeld. Tijdens een verblijf in de buurt van Guinee vocht ze op 30/31 oktober 1692 met 3 Franse schepen (Brandenburg was toen in oorlog met Frankrijk), werd in brand geschoten en is vervolgens vergaan. Dit schilderij zou wel eens een impressie van die slag kunnen zijn (rechtse schip, embleem net zichtbaar):
Het model is van Euromodel, een voor mij tot op dit moment onbekend Italiaans merk. De schaal is 1:47, geen flauw idee wat iemand bezielt om zo'n schaal te kiezen. Hoe oud het precies is wist de verkoper ook niet. Hij had het gekocht van een modelbouwwinkelier die ermee stopte en onder meer deze doos had bewaard om ooit zelf te bouwen. Door gezondheidsproblemen was hij daar niet aan toe gekomen, en had hij de doos aan de verkoper verkocht. Deze wilde wel eens een uitstapje maken van vliegen naar varen, maar zijn eerste ervaringen (niet met deze kit) brachten hem toch tot de conclusie dat vliegen toch meer zijn "ding" is.
Dat hij echt oud is blijkt wel uit het feit dat de spanten, kielbalk en dekken niet gelaserd zijn, maar echt met de hand gefiguurzaagd. Hoewel de verkoper was verteld dat er nog niet met de kit begonnen was twijfel ik daar nu aan, want naast de gefiguurzaagde onderdelen zijn de ondermasten en onderste ra's al gedraaid en (gedeeltelijk) bewerkt. Verder zaten er twee kielbalken bij, waarvan één gebroken en gelijmd was, en ook niet de juiste maatvoering had (sleuven voor spanten op verkeerde plaatsen). Hieronder beide kielbalken:
Rechts is omcirkeld de gelijmde breuk, en links omcirkeld het ontbreken van de inkeping voor de achterste spant.
Verder waren alle (gegoten) kanons al gezwart/gebruineerd en gaven als je ze beetpakte flink af. Zo werden deze volgens mij ook niet door een fabriek afgeleverd. Van elk van de 4 typen kanons hieronder 1 exemplaar:
Naast de kanons bevat de kit een keur aan gietstukken, met als pronkstuk de leeuw die het boegbeeld vormt. Hieronder even neergelegd op de plaats waar deze moet komen:
Die gaat nog voor problemen zorgen, want hij is helemaal massief (en loodzwaar). Er zit dus geen sleuf in zodat je hem over de boegscheg kan schuiven. Ik heb begrepen dat in latere versies van deze bouwdoos dat wel het geval is, evenals dat deze nu wel gelaserde onderdelen hebben. Ze maken echter nog wel gebruik van dezelfde set van 12 tekeningen, die gedateerd zijn op 1975.
Uitzoeken of de kit echt compleet is zou een megaklus zijn. Ik waag het er maar op, en als er zaken missen dan maar ad hoc oplossingen kiezen. Één ding mis ik in ieder geval, en dat is het verdek van 2 mm triplex. Evenals het daaronder gelegen (en laagste van de bouwkit) overloopdek is dit een over de hele lengte lopend dek. De tekeningen geven het wel op modelschaal weer, dus dat moet te maken zijn.
Er is nauwelijks een handleiding bij het model. Wel staan er op de tekeningen veel opmerkingen en aanwijzingen in het Italiaans. Daarnaast is er een document dat de Engelse vertaling geeft van de belangrijkste teksten. Ik ben begonnen met alle 12 tekeningen van A0 formaat in te laten scannen. In verhouding tot de kosten van de kit was dit een behoorlijke uitgave, maar in mijn ogen verdient zich dat dubbel en dwars terug. Het scannen is van uitstekende kwaliteit, de sterk vergeelde vouwranden zijn zelfs door een juiste filtering grotendeels verdwenen. Ook de maatvastheid is uitstekend, als ik de tekeningen (pdf formaat) importeer in mijn tekenprogramma (Inkscape), dan kloppen de maten exact met de echte tekeningen. Hierna zal blijken dat dit een groot voordeel is.
Het ontbreken van een handleiding met nauwkeurig omschreven bouwstappen en volgorde daarvan is natuurlijk een handicap. Aan de andere kant heb ik wel gemerkt dat naarmate je meer ervaring krijgt, je steeds minder de door de bouwbeschrijving gegeven werkwijze en volgorde volgt en meer en meer je eigen plan trekt. Dat is op zich veel leuker, maar om dat goed verantwoord te doen is de ervaring met eerdere bouwkits wel belangrijk.
Ervan uitgaand dat de teksten op de tekeningen wel belangrijke informatie bevatten, ben ik begonnen ze in Adobe Acrobat in te lezen, en de Engelse vertalingen die apart beschikbaar waren bij de Italiaanse teksten te zetten. Daarbij bleek dat niet alle Italiaanse teksten in vertaling beschikbaar waren, en heb ik zo goed en zo kwaad als dat lukte de ontbrekende vertalingen zelf uitgevoerd. Toen dat klaar was ben ik de Engelse teksten vervangen door Nederlandse vertalingen. Dit lijkt een omweg, maar ik heb ervaren dat een dergelijke gestructureerde aanpak verreweg het beste is. Dit komt mede door het feit dat vertaling van typische "bootjestermen" niet altijd even gemakkelijk is. Maar met bijvoorbeeld een boek als "Historische Scheepsmodellen" van W. zu Mondfeld (waarvan ik de oorspronkelijk Duitse versie als de Engelse en Nederlandse vertaling heb) kom je een eind. En voor het verdere vervolg van dit bouwverslag vind ik het belangrijk om zoveel mogelijk de correcte Nederlandse benamingen te gebruiken. Maar uiteindelijk heb ik nu een set tekeningen met Nederlandse bijschriften. De Italiaanse teksten zijn nog steeds leesbaar, dus mocht ik later nog twijfels hebben kan ik eenvoudig terug naar de basis. Hier bijvoorbeeld blad 1 van de set tekeningen, uiteraard niet leesbaar, maar de blauwe streepjes zijn de vertalingen:
Naast de gedrukte informatie geeft de Euromodel site nog een set manuals die de bouw beschrijven. Maar dit is wel "werk in uitvoering" van een Australische bouwer (Peter Coward), en van de 7 beloofde manuals (als pdf files) staan er nu nog maar 3 online, en bevatten deze drie nog allerlei onvolkomenheden en fouten. Maar hopen dat hij z'n naam niet al te letterlijk neemt, en alsnog met een goede set op de proppen komt. Maar ik heb al begrepen van een medeforumlid die contact met hem heeft, dat hij met drie schepen tegelijk bezig is dus zou dat wel eens de nodige tijd kunnen gaan kosten. Verder heeft hij een wat typische benadering van de bouwkit, alsof het een bak met onderdelen is waaruit je maar een schip moet ophoesten. Maar vooral zijn bouwfoto's kunnen een goede informatiebron vormen.
Een andere nuttige bron is een lopend bouwverslag op het Engelse forum Model Ship World. Er word een hoop tussendoor "geluld" en soms springt het van de hak op de tak, maar toch staat er erg veel nuttige informatie in. Het bouwtempo ligt echter niet al te hoog, het verslag start op 11 maart 2012, en de romp is nu voor een klein gedeelte beplankt. Een aantal moeilijke onderdelen zijn echter al aan de orde geweest, zoals de constructie van hakkebord en spiegel aan de achterkant en ook de voorsteven. Ook hier kan met name het beeldmateriaal enorm helpen.
Tot zover deze inleidende opmerkingen bij dit verslag. Een vervolg komt snel, maar deze aflevering is al weer zo lang dat ik het maar in stukken knip.
Groet,
Ad
Laatst bewerkt door een moderator:
ntopic:Een knap stukje teken en meet werk dat controleren van de spanten!
