Vergeet niet dat de antenne in principe ALLE zenders die een sterk genoeg signaal uitzenden binnen krijgt. De antenne en de bijbehorende filters laten slechts een klein deel daarvan door naar de ontvanger electronica. Daar vindt de nodige filtering en selectie plaats. Het kristal is een zeer belangrijk onderdeel van. Het belangrijkste onderdeel zou ik haast zeggen. Als dat kristal niet helemaal de juiste frequentie heeft zal de ontvanger wel werken. Op korte afstand lijkt hij zelfs goed te werken. Je bent dan geneigd om te denken dat alles prima in orde is.
Maar dan is er plotseling een andere zender in de buurt. Dat kan zelfs een kilometer weg zijn. Die zie je niet maar je merkt het wel. De besturing reageert niet echt lekker. Het hapert en soms gaat je model zelfs even de verkeerde kant op. Voor een boot is dat niet altijd een probleem maar voor een speedboot, een snelle auto of een vliegtuig is dat wel een groot probleem.
Ga dus niet knoeien met verkeerder kristallen.
Ga ook geen zender en ontvanger kristal omwisselen. Ook al lijkt dat goed te werken, de zender zal op een verkeerde en niet toegestane frequentie uitzenden. Alleen al om deze reden zit je fout want je voldoet niet aan de wettelijke eisen die aan de modelbesturing worden gesteld. Daarnaast zijn er nog veel meer redenen dat dit fout zal gaan. Waarschijnlijk zonder dat jij dat in de gaten hebt kan je andere zenders verstoren. Bijvoorbeeld militaire oefeningen. Rond de 35MHz en 40MHz zijn stukken van de frequentieband bestemd voor militair gebruik. Reken maar dat zij op zoek zullen gaan naar de oorzaak als ze regelmatig storingen ondervinden. Zij zullen je vinden en dan heb jij een probleem.
Daarbij zal de ontvanger ook andere zenders die op totaal andere frequenties werken kunnen ontvangen wat de kans op storingen enorm zal vergroten.
Gebruik in de zender altijd de kristallen die voor die zender zijn bedoeld. Voor de ontvangers geldt dat eigenlijk ook allen is de kans dat een kristal van een ander merk ook goed (echt goed) werkt vele malen groter. De reden is dat veruit de meeste ontvangers gebaseerd zijn op de zelfde elektronische schakeling en daarom dezelfde eisen stellen aan de gebruikte kristallen.
Feitelijk zou je alleen "gepaarde" kristallen moeten gebruiken. "Vroeger" verkochten de grote merken hun kristallen altijd als een paar. Een zender kristal en een exact daarbij passend ontvanger kristal. Dat is meestal niet strikt noodzakelijk maar elektronisch gezien wel volledig juist. Het ontvanger frequentie moet zeer zo goed als exact 455KHz lager (10,7MHz hoger voor DC ontvangers) zijn dan de zenderfrequentie. Een klein verschil zal al problemen geven. Als de afwijking 1kHz is zal dat de gevoeligheid van de ontvanger al enorm verminderen. Als het verschil 1,5kHz is ontvang je jou zender al niet meer. Daarom dus die "paring" van de kristallen. Veruit de meeste kristallen zijn met zeer grote nauwkeurigheid gefabriceerd, zeker die van de grote merken. Daarom zal vrijwel elk goed ontvanger kristal van een andere fabrikant ook goed werken. Als je het dan echt perfect wilt doen zal je de de ontvanger met dat kristal moeten afregelen op de zender die gebruikt gaat worden. Toen ik nog de beschikking had over de daarvoor benodigde apparatuur heb ik dat met mijn zenders en ontvangers gedaan. Het verschil was echt merkbaar. Ik had duidelijk veel minder last van storingen en de reikwijdte was duidelijk veel meer. Maar voor "normaal" gebruik is dat niet nodig en eigenlijk ook overdreven.
Blijft toch overeind, ga niet rommelen en gebruik alleen de juiste kristallen!
