Elf 20 - David Boddington (RCME, 1988)

[bipeflyer]

Voor de achterlijst had ik eigenlijk wel een standaard achterlijst gekocht, maar het was toch weer net niet de juiste maat, wat te hard en dus te zwaar balsa naar mijn zin, en bovendien lopen de buitenste achterlijsten schuin, waardoor het verloop niet goed zou zijn als je dat uit een voorgevormde achterlijst zaagt. Moet hoe dan ook gaan schuren aan die standaard achterlijst. Dat kan ik beter zelf maken dus! Eerst stroken van 1 1/2" (38 mm) balsa gesneden van 5 mm dik balsa, vervolgens de juiste vorm uitgezaagd (achterlijst wordt smaller naar buiten) en dan het afschuinen. Hiervoor heb ik de achterlijst met tape ingeklemd tussen resp. 5 mm en 3 mm verenstaal:

En dan met het schuurblok met 80g schuren, gaat nog verrassend vlot:

Vervolgens de achterlijst omdraaien en het voorste verenstaal vervangen door 1~1,5 mm. En dan heb je in een handomdraai een mooie taps toelopende achterlijst:

De Elf heeft als een soort van vliegende vleugel het typische S-slag profiel, dus de achterlijst wordt vastgelijmd met reflex. Niet heel duidelijk op tekening wat de hoek precies moet zijn (en de lijndikte is aan de ruime kant zoals je ziet), dus bij benadering..:

En als laatste de 1 mm vliegtuigtriplex rib erop voor de stevigheid en bescherming van de achterlijst:

Het begint al ergens op te lijken zo:

Die V-stelling en S-slag maken het niet een heel eenvoudig vleugeltje om te bouwen, maar het geeft wel een heel erg mooi effect:

 

[<250]

Voor het grove werk, werk ik met een balsaschaafje, wat het schuurwerk (en dus stof) drastisch verminderd.. Ook krijg ik met een balsaschaafje mooie rechte lijnen, maar met jouw verenstaal is ook ingenieus...

 

[<250]

ik zie het net.. De nerf-richting van jouw webbing is fout, bij webbing moet de nerf-richting vertikaal lopen voor maximale sterkte...

Nu zal dat voor dit (kleine) model niet zo'n vaart lopen maar voor grotere modellen zeer zeker wel..

 

[ramses]

bij webbing moet de nerf-richting vertikaal lopen voor maximale sterkte...

Klopt! En de webbing bij Rob zijn ELF is ook verticale webbing, zie foto`s post #15

Waar je naar kijkt op de door jou geplaatste foto zijn de liggers van de vleugeltips (geen webbing).

Strak werk weer Robert, hele mooie vleugels geworden

Groeten, Ramses
.

 

[<250]

ahhhh..

 

[bipeflyer]

Voor het grove werk, werk ik met een balsaschaafje, wat het schuurwerk (en dus stof) drastisch verminderd.. Ook krijg ik met een balsaschaafje mooie rechte lijnen, maar met jouw verenstaal is ook ingenieus...

Yep, dat doe ik ook. Of met een mes. Maar als je maar een millimeter of twee moet weghalen geeft een schuurblok toch een wat consistenter resultaat.

ik zie het net.. De nerf-richting van jouw webbing is fout, bij webbing moet de nerf-richting vertikaal lopen voor maximale sterkte...
Bekijk bijlage 456085
Nu zal dat voor dit (kleine) model niet zo'n vaart lopen maar voor grotere modellen zeer zeker wel..

Inderdaad, wat Ramses zegt, dat is de webbing niet. Sterker nog, dit kistje heeft helemaal geen webbing! In bericht #4 kan je de structuur van de vleugel nog goed zien. Wat jij hebt aangegeven is de hoofdspar, de hoofdligger van de vleugel. En die moet je zeker niet verticaal doen, want dan heb je geen enkele stevigheid! Ik heb voor de zekerheid wel 1 stukje webbing toegevoegd, en die staat netjes in de juiste richting.

 

[bipeflyer]

Strak werk weer Robert, hele mooie vleugels geworden

Groeten, Ramses
.

Dankjewel Ramses!

 

[bipeflyer]

Nu de bovenzijde van de vleugel af is, is het tijd voor de afwerking aan de onderzijde. Bij de tip komt een strook 2,5 mm balsa van 1/4" breed, gelijk met de onderzijde (verzonken, dus meerdere stukjes tussen de liggers in):

Naast stevigheid waarschijnlijk ook bedoeld als extra materiaal om de bespanning op te kleven, want de onderzijde blijft verder helemaal open.
Aan de wortelrib komt ook zo'n strook maar dan van 3 mm balsa en 1/2" breed:

En daarmee is ook de onderzijde af! Ondoorzichtige bespanning is bijna zonde, niet?

De voorlijst was een rechthoekig balsa latje (gesneden van een plankje met de balsasnijder). Nu de vleugels qua opbouw klaar zijn is het moment gekomen om de voorlijst in de profielvorm te schuren. De triplex tip geeft een aardige indicatie voor de vorm, maar over de hele lengte van de voorlijst is het toch vooral op het oog en op gevoel:

Geeft toch voldoening om alles zelf op maat te snijden en in vorm te schuren, vanaf tekening. Blij met het resultaat van de vleugeltjes. Alleen de ailerons moeten nog, maar ik ga me nu eerst even op de romp concentreren, aangezien de aansturing van de ailerons straks door de romp steekt en ik eerst de ruwe houtbouw wat verder af wil hebben voordat ik aan de hardware begin.

 

[bipeflyer]

De beoogde setup is inmiddels binnen. Ik wilde graag een Hacker motor, regelaar en lipo. Heb graag goede kwaliteit, maar.. een uitgebreid testrapport op een ander forum gelezen, en de Turnigy Aerodrive SK3 lijkt uit dezelfde fabriek te komen en identiek te presteren, voor 1/3e van de prijs (wellicht zelfs gewoon dezelfde motor!?). De lipo die ik wilde is bij Hacker bovendien voorlopig niet leverbaar, en de hele setup werd bij elkaar toch wel erg duur. Dus voor andere componenten met bewezen kwaliteit gegaan:

• Turnigy Aerodrive SK3 3536 1400 kV
• YEP ESC 40A (2~6S) SBEC
• SLS XTron 2400 mAh 30/60C 4S
• APC 7x6E

Daarmee zou ik maar liefst 430 Watt halen tegen 31A, een mooie vluchttijd van 8.5 ~ 10 minuten en bij een geschat totaalgewicht van 1250 gram heb ik dan 1:1.5 stuwkracht-gewicht-verhouding en een geschatte vliegsnelheid van 110 km/u. Ik had eerst een 3S setup met 6x4E prop bedacht, die had ik nog liggen, maar verwacht dat het kistje daarmee wat gemoedelijker rond dartelt en dit geeft een veel dynamischer vlieggedrag (240 Watt, 86 km/u, 1:1 verhouding en nauwelijks verticale snelheid). Hij mag dus best wat gaan wegen, ik zit nu met de vleugels pas op 140 gram houtbouw. Ben benieuwd!

Overigens, als ik de 'bodemvrijheid' van de prop bekijk heb ik best lange poten nodig. Hoe kleiner de prop hoe beter dus. Nu heb ik wat zitten rekenen, en blijkt dat een 6.5x6.5 prop vrijwel gelijkwaardig presteert! De topsnelheid is identiek, verticaal lever ik iets in maar niet veel, de stuwkracht is nog altijd meer dan voldoende, en de setup is met 369 Watt zelfs wat zuiniger met de 'brandstof'.. dus weer een minuutje vliegtijd erbij. De regelaar is dan wel wat overbemeten, maar dat is alleen maar gunstig. Deze motor en regelaar kunnen overigens ook nog prima een 7x7E prop aan, dus als ik toch nog sneller wil kan dat. Heb dus wat speling twee kanten op met een 4S setup. Daarom zojuist ook maar een paar 6.5x6.5 propjes besteld. Dat lijkt me voor nu de beste optie om mee te starten.

Dit zou ongeveer de layout moeten zijn, de lipo moet dan gewisseld worden via de cockpit, want via het originele luikje onderin is te dicht op het zwaartepunt, dan krijg ik hem naar verwachting niet zonder veel extra lood in balans:

Vervolgens de gaten voor de vleugelliggers in de romp gesneden en de onderste ligger op de rompdelen gelijmd:

Daarop kunnen vervolgens de spanten gelijmd worden, maar die moet ik eerst nog uitzagen. En hier ga ik wat langzamer, want ik zal e.e.a. moeten aanpassen gezien mijn afwijkende setup, en het feit dat ik de cockpit wil kunnen openen. Daarnaast vind ik het voor onderhoud ook belangrijk dat ik overal nog bij kan, en niet in de romp hoef te gaan snijden om een servo te vervangen (zoals de bouwtekening suggereert). Belangrijker nog, je wilt ook af en toe controleren of alles nog goed vast zit en dat kan dan ook niet. Ik ga hier dus e.e.a. naar eigen inzicht aanpassen, dat kost wat meer tijd dan lekker vlot volgens plan snijden en plakken.

Vrijwel alle spanten zijn van 3 mm balsa, maar F3 is van 3 mm triplex. Had alleen 1.5 mm vliegtuigtriplex, dus zelf met houtlijm een plankje gelamineerd en de vorm netjes overgetekend:

Uitgezaagd met de Proxxon, die bovenste vorm is meteen ook het frame van de cockpit (onder het glas aan de voorzijde):

Door met de rest van de spanten, F1 en F2 zijn simpel, F4 al meteen weer een die aanpassingen vraagt, want daar moet de lipo doorheen steken, en ik wil onder graag een koelgat. In het bouwplan is de luchtinlaat dicht bij F3. Zonde, want daardoor kan ik juist mooi koellucht aanzuigen voor regelaar en motor. Alle formers zijn overigens vrijwel gesloten, dus vanaf F4 en verder ga ik toch e.e.a. naar aanpassen om de lucht door te kunnen laten naar achteren:

 

[bipeflyer]

Verder met het uitzagen van de rompspanten. Hier nummer 5, 7 en 8 met wat aanpassingen: #5 heeft de onderste rechthoekige uitsparing niet zoals bij #7, omdat de servo's een stukje verder naar achteren gaan en deze uitsparing bedoeld is voor de stuurstangen. In plaats daarvan een extra gaatje. #7 heeft naast de rechthoekige uitsparing een groter gat gekregen (was helemaal dicht boven) en #8 was eigenlijk het motorschot van 6 mm triplex voor een brandstofmotortje, maar is nu slechts een 3 mm balsa spant met grote opening voor gewichtsbesparing, enkel ter ondersteuning van de romp en het kielvlak op dat punt. Het nieuwe motorschot komt wat naar achteren omdat mijn electromotor ook kleiner is:

Ik lijm ze nog niet vast, want wil eerst uitvogelen hoe de bedrading moet lopen en waar de regelaar zit. En het belangrijkste, hoe ik er straks weer terug bij kan en de onderdelen in en uit kan bouwen. Voor de luchtstroom is het nu in ieder geval okay, komen vast nog wat gaatjes bij in dat zware dikke 3 mm balsa (de 7x6 prop ziet er trouwens al niet meer zo groot uit zo, dat gaat met de 6.5x6.5 helemaal goed passen):

Volgende stap, ontwerp van het nieuwe motorschot passende bij mijn motor. Het bovenste gat is voor de doorvoer van de bedrading:

Uitgezaagd uit 5 mm multiplex en voorzien van M3 inslagmoeren, met afgeronde randen voor de bedrading en tabjes voor verankering in de rompzijkanten (is bij de andere spanten niet, leek me ook niet nodig, maar hier wel fijn gezien het vermogen toch). Zo kan ik de motor achteraf makkelijk verwisselen vanaf de achterzijde met die inslagmoertjes - ze zitten van achteren vast met een druppeltje secondelijm dus dat komt nooit meer los:

Op naar spant 9 en 10 van 1.5 mm vliegtuigtriplex. Die komen straks tegen elkaar bij het erop lijmen van de 'nozzle'. Er staat, 'cut to clear motor' op het bouwplan. Mag best wat ruimer, zodat er koellucht doorheen kan. En ik wil het motorkruis er ook doorheen krijgen, voor onderhoud of eventuele aanpassingen. Afgetekend:

En uitgezaagd / geboord / geschuurd! Weer lekker strak voor handwerk, al moest de linker 3x voordat ik tevreden was met het resultaat.. Je ziet overigens dat F9 over de liggers gaat en F10 er vervolgens koud tegenaan gelijmd wordt:

En dit is nu de status van de rompdelen. F4 ben ik nog niet helemaal uit (hangt ook van de voorpoot af), F6 mist nog (daar komen de achterpoten / mains aan vast), maar verder is het zo vrijwel compleet, het meeste nu nog is beplanking die ik achteraf op maat zaag / snij:

De volgende stap is het uitvogelen van de plaatsing en doorvoer van de componenten, het vervaardigen van het landingsgestel, en het uitwerken van de cockpitkapsluiting. Eigenlijk wil ik de onderdelen daarna pas in elkaar lijmen, en dan is de romp snel af denk ik. Het uitpuzzelen duurt zoals eerder gezegd wat langer dan precies volgens plan bouwen.

 

[bipeflyer]

Afgelopen week wat minder tijd gehad, wel best wat gedaan, maar niet zo veel te melden nog.. vooral bezig geweest met wat puzzelwerk. Hoe ga ik de componenten inbouwen? Hoe lang en waar komen de poten? Ga ik voor retracts of toch voor fixed gear? etc.

Vanavond heb ik in ieder geval de liggers op maat gemaakt zodat de vleugels netjes recht uitgelijnd zijn. Het vreemde is dat de romp op tekening 58 mm breed is, en de liggers op tekening maar 28 mm uitsteken, dus dat past niet helemaal.. of de romp mag dus wat smaller (maar heb alle rompspanten al uitgezaagd), of de verbindingen tussen de liggers en spars krijgen een 1 mm vulstukje van vliegtuigtriplex. Dat kan met epoxy prima en ga toch een houten verbinder maken voor de belangrijkste verbindingen:

Daarnaast ook alle uitsparingen in de rompzijkanten aangepast totdat de vleugels er netjes en recht doorgaan, dat was nog een heel werkje, maar het is netjes gelukt. De gaten hebben allemaal met opzet wat overmaat. Omdat de vleugel er in schuift en de liggers schuin lopen, verplaatst de positie tijdens het erin schuiven. Hoe schuiner de ligger, hoe groter het gat. Maar over de hele wortelrib wordt alles vastgelijmd straks dus dat komt niet meer los:

Als laatste heb ik ook de rompzijkanten exact gelijkgeschuurd en gematcht, zodat de romp en vleugels straks ook netjes uitlijnen. En dat betekent dat ik voor het eerst een fotootje kan maken van hoe het er in zijn geheel ongeveer uit gaat zien!

De 6.5x6.5 props zijn ook binnen, passen veel beter bij de kist, ook optisch.

Nu verder met het uitpuzzelen van de rompspanten en de poten, en dan kan ik de romp gaan lijmen. De roertjes en het kielvlak doe ik als laatste.

Ook nieuwsgierig naar het gewicht trouwens. Zit nu pas op 199 gram. Met alle componenten die ik heb erbij geteld kom ik uit op 737 gram. Zonder bespanning, verenstaal poten (of retracts) en de afwerking. Wielen, servo's, ontvanger, aandrijving etc. zit er dan wel bij. Maar de 6.5x6.5 heeft bijna 1700 gram stuwkracht. Dus hij mag echt wel richting de 1250 gram totaal en dat ga ik aan poten, bespanning en afwerking niet opmaken gok ik zo. Dus.. of een lichtere aandrijving? Toch retracts (slechts zo'n 100~125 gram zwaarder)? Of gewoon een kistje dat gaat als de brandweer, dat kan natuurlijk ook .

 

[<250]

Nou is nog een moeilijke constructie als ik het zo zie.. Voor de rest durf ik niets meer te schrijven..
Retracts ahumm..

 

[bipeflyer]

Yep, sommige dingen zijn wat ingewikkelder, maar als je je tijd neemt lukt dat prima. Ennuh.. alles schrijven wat je wilt hoor, als je iets ziet, roep vooral, daarvoor deel ik mijn bouwdraadjes. Dat de vleugelopbouw wat afwijkend is en de hoofdligger zich als webbing voordeed doet daar niets aan af ;-).

En wat betreft de retracts: van een aardige mede-MBF-er heb ik het aanbod gekregen retracts over te nemen. Ik noemde namelijk dat de e-Flite .10-15 trike set niet meer te koop is, maar dat die me juist goed leken passen. Nu heb ik zo'n setje dus in mijn bezit, als nieuw! Het gewicht valt mee, en ik lijk nog steeds vrij licht uit te komen, dus dat zou kunnen. De neuspoot past wel, dat is niet zo'n punt. Maar de mains zijn een grotere uitdaging! Qua afmetingen past het net in de vleugel, maar de plek van de poten komt dan een stuk naar achteren, en dat is niet wenselijk. Want hoe groter de afstand tussen CG en achterpoten, hoe lastiger de rotatie bij het opstijgen (bij gelijkblijvende pootlengte). Verder naar achteren is langere poten, maar dat vraagt weer meer ruimte in de vleugel. Ben al de hele tijd aan het passen en puzzelen maar heb nog geen bevredigende oplossing gevonden.

 

[<250]

Dat vind ik net het leukste van het hele bouwen "het puzzelen"..

Succes, ik wacht in spanning af..

 

[bipeflyer]

Het is even stil, moest een snelbouwprojectje zijn, en dat is het ook nog wel, maar even druk met werk en wat onderhoud aan andere modellen tussendoor. En daarnaast is het toch ook nog wel wat puzzelwerk nu, wat wat meer tijd kost dan recht-toe-recht-aan bouwen wat er op het plan staat.

Hoewel ik nu retracts heb liggen, wilde ik ook even spelen met het maken van fixed gear. En dan gewoon gaandeweg kijken wat het best bevalt. Duidelijk is wel dat de retracts niet in de vleugel passen zonder flinke aanpassingen, of zonder concessies te doen qua (ideale) positie. Eenvoud was ook een bouwdoel, dus maar eens gaan zitten voor het ontwerpen van vaste pootjes. Had nog nooit zelf verenstaal gebogen, dus eerst uitgezocht hoe je voorspelbaar kunt buigen, een ontwerp gemaakt in CAD en vervolgens de lengte van de bochten uitgerekend met de formule:

buiglengte = π(2R+t) x buighoek/360 (waarbij R de radius aan de binnenzijde is en t de draaddiameter)

Die lengtes uitgezet op een rechte lijn en met een stiftje overgenomen op het verenstaal:

En dan aan de slag met de wire bender, simpel maar machtig stuk gereedschap!

En voor een eerste keer en eerste poging zeker niet ontevreden! Het ontwerp kan overigens beter, want de bochten zitten wat te dicht bij elkaar, dat buigt niet handig, maar het is gelukt dus voor nu hoef ik dat niet meer aan te passen:

Het opstaande stuk gaat straks in een gleuf in de romp (stukje lindehout ofzo) en wordt geborgd met twee kunstof klemmetjes aan de onderkant. Zo kan ik hem makkelijk vervangen mocht het nodig zijn.

En vervolgens voor de voorpoot een spiraalveer gebogen, ook weer van 3 mm verenstaal. Best lastig wel om mooi evenwijdig te krijgen, maar de 2e poging is bruikbaar:

Weet nog niet precies hoe ik de voorpoot ga bevestigen en sturend ga maken, terwijl ik ook die van buitenaf wil kunnen vervangen mocht het nodig zijn. Heb al wel wat ideetjes, maar ben er nog niet helemaal uit. Wat er op de markt te krijgen is is allemaal voor grotere kisten, dus ook hier weer wordt het zelf maken, maar dat is uiteindelijk wel wat het meeste voldoening geeft, en leerzaam.

Maar eerst een blokje en bevestiging ontwerpen voor de achterpoten, zodat ik de rompspanten kan gaan lijmen. Hopelijk komt er dan weer wat vaart in de bouw!

 

[<250]

Nou ik vind het er erg strak uitzien, heb je wat meer informatie over je wire bender, heb je die zelf gemaakt?

 

[bipeflyer]

dankjewel! De wire bender heb ik niet zelf gemaakt maar een paar jaar geleden gekocht, omdat ik voor de Fokker ook e.e.a. moet buigen. Dit is een mooie oefening met wat dunnere draad. Het is een K&S Mighty Wire Bender. Je hebt ook andere en kleinere maar deze is wat steviger en kan tot 1/4" diameter aan als het goed is. Er is alleen wel wat lastiger aan te komen, op veel plaatsen niet meer verkrijgbaar / uitverkocht. In Engeland nog wel hier en daar denk ik. Heb hem destijds bij een NLD hobbywinkel online gekocht maar weet niet meer waar en kan het nu ook niet zo gauw vinden.

 

[ramses]

.
Wauw, dat is strak buigwerk!
Prachtig

Groeten, Ramses
.

 

[bipeflyer]

Thanks Ramses!

Voordat ik de romp in elkaar kan gaan zetten moet ik eerst nog een en ander voorbereiden en uitzoeken, met name de bevestiging van de poten. Maar eerst de uitsparingen gesneden voor het motorspant, omdat dit de uitlijning van de romphelften fixeert:

Vervolgens uit een groot blok lindehout een klein blokje gezaagd voor de bevestiging van de hoofdpoten (main gear) en daarin een sleuf gemaakt waar het verenstaal mooi strak inklemt, precies breed en lang genoeg:

Zo kan ik van onderaf de poten bevestigen, geborgd met twee clips, en dus ook makkelijk vervangen of (desgewenst) verwijderen. Makkelijk voor onderhoud en aanpassingen aan het 'prototype' (omdat de kist eigenlijk zonder poten ontworpen is en op tekening staat):

De verenstaal hoofdpoot klikt echt mooi op z'n plaats als je hem erin drukt, en de lus naar binnen toe zorgt ervoor dat de poten niet naar achteren kunnen draaien, maar het werkt ook als een veer die de poten naar buiten drukt, waardoor ie mooi in de sleuf klemt:

Nu ik de positie van de hoofdpoten weet kan ik spant 6 maken. Op tekening enkel van 3 mm balsa, maar omdat hier het onderstel aan vast komt bij mij gelamineerd met 1 mm vliegtuigtriplex, en voorzien van een gat voor de doorvoer van de bedrading:

Als ik de poten er zo koud inlijm dan breekt het wat te makkelijk af naar mijn zin, dus ook hier wilde ik wat stevigheid toevoegen aan de constructie. Daarom een doubler ontworpen die het lindehout blokje borgt, en interlocking is met spant 6 (en het grote gat ernaast is de voor de hoofdligger van de vleugel, dus dat komt allemaal mooi bij elkaar):

De doubler heb ik gezaagd van 1,5 mm vliegtuigtriplex, en spant 6 heb ik voorzien van de vereiste uitsparingen (alleen nog aan de rechterkant, stap voor stap):

Dat past perfect!

Ook het lindehouten blokje valt mooi in de uitsparing, waardoor zowel het spant als het blokje voor het onderstel over een groter oppervlak gelijmd is met de rompzijkanten, en de vliegtuigtriplex doublers de kracht mee opvangen die er op het landingsgestel komt. De doubler ga ik met houtlijm verlijmen, de rest met epoxy:

Van de onderkant ziet het er dan zo uit, daar komt nog 3 mm balsa beplanking tegenaan, om de borgclips heen (die dan mooi verzonken liggen):

Blij met hoe het gelukt is, alles bij elkaar nog erg licht, maar ook zeker stevig genoeg, en volledig demontabel. Doel bereikt! Nu nog netjes in elkaar zien te lijmen . Maar eerst nog de linkerkant maken en de puzzel van de sturende voorpoot oplossen (ook van buitenaf demontabel!).

 

[nico v kooten]

Strak gemaakt hoor!
Eventueel boven het lindehouten blokje nog een dwars spantje maken waar de "lus" van het landingsgestel in valt?