Regelmatig komt het voor dat (houten) onderdelen gebogen of getordeerd aan een model gemonteerd moeten worden. Vaak veroorzaakt dit zoveel spanning, dat goed en nauwkeurig bouwen moeilijk wordt en het netjes aan laten sluiten van de naden is al helemaal een probleem. Zelf werd ik hiermee geconfronteerd bij de bouw van de DC-3 van Top Flight. Bij het aanbrengen van de balsa huidplaten wordt in de bouwbeschrijving geadviseerd deze nat te monteren, waardoor het balsa soepeler wordt en de vorm van de romp makkelijker aanneemt.
Het midden buigt inderdaad netjes maar, zoals iedereen zal hebben ervaren, de randen buigen niet. Met als gevolg: uitstekende randen en geen mooie aansluiting.
Warm buigen is hierbij niet alleen een optie, maar ook een oplossing. Vanuit de instrumentbouw had ik daar wat ervaring mee en het lag voor de hand om dat ook in de modelbouw te proberen. De plaat hout nat gemaakt en met het folie strijkijzer van Graupner op 200 C gezet. Het zou bij die temperatuur net moeten kunnen.
Daarna zowel vanuit de binnenzijde .....
als vanuit de buitenkant de ronding er in gezet. Als ondergrond heb ik een stuk MDF met een afgeronde hoek gebruikt.
Het verschil zie je hierboven. De bovenste plaat is niet en de onderste wel warm gebogen.
Het is op deze manier ook mogelijk om de hele plaat voor te buigen, zodat die makkelijk en met een lichte druk vastgelijmd kan worden.
Het vraagt wat geduld, maar (huid)platen van balsa kunnen met het Graupner strijkijzer behoorlijk ver gebogen worden. Getordeerde buiging en zelfs schotelvorming is mogelijk.
Hieronder nog een voorbeeld met de huidplaten van de DC-3
Bij de achterste zijkwadranten buigt en tordeert de beplating van de zijkant boven de vleugel naar onder de romp bij de staart. Deze sectie “moet” in één stuk aangebracht worden. Extra probleem was hier, dat de doorsnede boven de vleugel bijna vlak en bij de staart sterk gekromd is. Dit betekende dat er niet alleen een buiging en tordering in de lengte-as gemaakt moest worden, maar ook een ronding in dwarsrichting. De dikte van het hout was 2,5 mm en was van een wat hardere soort balsa.
g]
De bakboord beplating ligt op deze foto los tegen de spanten.
Het stuurboord deel is al eerder gelijmd; zie de foto hieronder.
8O
NEE...! Het grote aantal klemmen is niet om de buiging te zetten. Een zo grote spanning zou overigens nooit door de paar spelden aan de onderrand opgevangen kunnen worden :lol:. Het dient er voor om over de hele lengte een sluitende naad te krijgen.
Bij hetzelfde toestel moesten In een eerder stadium de onderste hoeken van de romp versterkt worden met latten (je kan eerder spreken van balken) van 7 x 40 mm. Deze moesten sterk gebogen en getordeerd gemonteerd worden over een (korte) lengte van 37,5 cm.
Bij deze dikte is alleen nat maken al bijna geen optie meer; tenzij je een paar dagen inweekt en ze daarna een paar dagen in positie laat drogen. En dan nog is de kans heel groot dat je model door de spanning krom trekt. Overigens nooit nat of vochtig vastlijmen, want dan is het 100% zeker dat ie krom trekt.
Ook deze balken heb ik warm gebogen en getordeerd, maar dan met een professioneel buigijzer uit de instrumentbouw. Dit kan wat heter ingesteld worden en heeft een betere temperatuur stabiliteit.
Het midden buigt inderdaad netjes maar, zoals iedereen zal hebben ervaren, de randen buigen niet. Met als gevolg: uitstekende randen en geen mooie aansluiting.
Warm buigen is hierbij niet alleen een optie, maar ook een oplossing. Vanuit de instrumentbouw had ik daar wat ervaring mee en het lag voor de hand om dat ook in de modelbouw te proberen. De plaat hout nat gemaakt en met het folie strijkijzer van Graupner op 200 C gezet. Het zou bij die temperatuur net moeten kunnen.
Daarna zowel vanuit de binnenzijde .....
als vanuit de buitenkant de ronding er in gezet. Als ondergrond heb ik een stuk MDF met een afgeronde hoek gebruikt.
Het verschil zie je hierboven. De bovenste plaat is niet en de onderste wel warm gebogen.
Het is op deze manier ook mogelijk om de hele plaat voor te buigen, zodat die makkelijk en met een lichte druk vastgelijmd kan worden.
Het vraagt wat geduld, maar (huid)platen van balsa kunnen met het Graupner strijkijzer behoorlijk ver gebogen worden. Getordeerde buiging en zelfs schotelvorming is mogelijk.
Hieronder nog een voorbeeld met de huidplaten van de DC-3
Bij de achterste zijkwadranten buigt en tordeert de beplating van de zijkant boven de vleugel naar onder de romp bij de staart. Deze sectie “moet” in één stuk aangebracht worden. Extra probleem was hier, dat de doorsnede boven de vleugel bijna vlak en bij de staart sterk gekromd is. Dit betekende dat er niet alleen een buiging en tordering in de lengte-as gemaakt moest worden, maar ook een ronding in dwarsrichting. De dikte van het hout was 2,5 mm en was van een wat hardere soort balsa.
De bakboord beplating ligt op deze foto los tegen de spanten.
Het stuurboord deel is al eerder gelijmd; zie de foto hieronder.
8O
NEE...! Het grote aantal klemmen is niet om de buiging te zetten. Een zo grote spanning zou overigens nooit door de paar spelden aan de onderrand opgevangen kunnen worden :lol:. Het dient er voor om over de hele lengte een sluitende naad te krijgen.
Bij hetzelfde toestel moesten In een eerder stadium de onderste hoeken van de romp versterkt worden met latten (je kan eerder spreken van balken) van 7 x 40 mm. Deze moesten sterk gebogen en getordeerd gemonteerd worden over een (korte) lengte van 37,5 cm.
Bij deze dikte is alleen nat maken al bijna geen optie meer; tenzij je een paar dagen inweekt en ze daarna een paar dagen in positie laat drogen. En dan nog is de kans heel groot dat je model door de spanning krom trekt. Overigens nooit nat of vochtig vastlijmen, want dan is het 100% zeker dat ie krom trekt.
Ook deze balken heb ik warm gebogen en getordeerd, maar dan met een professioneel buigijzer uit de instrumentbouw. Dit kan wat heter ingesteld worden en heeft een betere temperatuur stabiliteit.
Laatst bewerkt door een moderator:
.
haha.