Schip van Barentz

C

Constant Willems

Op het forum las ik ergens dat op 27 oktober het schip van Barentz te water wordt gelaten in Harlingen.
Dat klopt inderdaad. Voor mensen die dat willen gaan zien is het wel een tip dat je dan niet aan boord van het schip kunt gaan. Het is die dag niet van binnen te bezichtigen. En dat is nu juist wel zo interessant.
Als je binnen in het schip wilt kijken dan zou ik zeggen ga in de werkdagen vooraf daar naar toe. Het schip is te bezichtigen van 11.00 tot 17.00. Ook het bezoekerscentrum is dan open.
Het schip is afgebouwd tot aan het dek. Als het in het water ligt dan wordt de verdere opbouw aangebracht. Het is magnifiek om te zien hoe dat alles is gemaakt! Een aanrader voor iedereen die zich met modelbouw van historische schepen bezig houdt.
Zelf ben ik al enige tijd bezig met de bouw van dit schip. Ik zal tot wat er nu af is de komende tijd een verslag gaan doen. Onder de naam tartane was ik daarmee al actief in het helaas opgeheven Beaglemodelbouwforum.

Constant
 
20181012113449-045b1d22-me.jpg

Bijgaand de situatie ongeveer een maand geleden. Zoals je ziet is het schip erg klein.
Constant
 
1



Begin juni van dit jaar, 2018, begon ik met de bouw van een model van het schip waarmee Willem Barentz in 1596 naar Nova Zembla voer. De Noordelijke handelsroute moest worden gevonden maar dat mislukte en Barentz moest met 16 medeopvarenden overwinteren op dit eiland in de Noordelijke IJszee.

Van dit schip zijn kort na deze gebeurtenis tekeningen gemaakt die dienden als illustraties bij het reisverslag van Gerrit de Veer, een van de leden van de bemanning.

upload_2018-10-12_11-47-13.jpg


De beide schepen van Heemskerk en De rijp. De bevelhebber was Barentz die zich op het schip van Heemskerk bevond. De namen van de schepen worden nergens genoemd.



Naar aanleiding hiervan zijn reconstructiepogingen ondernomen om te weten te komen hoe het schip er ongeveer uit zag. Ab Hoving heeft hierover een prachtig boekwerkje met reconstructietekeningen geschreven die de grondslag vormt van de bouw van het model waarmee ik begon.

Aangezien ik meer scheepsmodellen heb gebouwd op schaal HO, dus 1 : 87 , was het logisch dat ik dat nu ook weer zou doen. De modellen zijn dan onderling te vergelijken in grootte een ook de algehele uitvoering is het zelfde.

In de Modelbouwer heb ik recent de bouw van een paar modellen beschreven. Die zelfde bouwmethoden pas ik ook nu weer toe. Ook zijn die modellen te zien op mijn website www.constantwillems.nl



Een groot deel van de bouw heb ik reeds beschreven op het nu helaas niet meer bestaande Beagle Modelbouwforum. Het schip is nog niet af en ik zou graag de hele bouw willen beschrijven. Voor een logischer begrip laat ik nu eerst volgen wat al af is.



Dat ga ik in een aantal postings doen.



Constant.
 
2





Begonnen werd met de spanten, verkregen naar gegevens van de tekeningen van Hoving, over te zetten op papier. Die tekeningen zijn op schaal 1 : 75 en het was een eenvoudige handeling om met die tekeningen naar een copyshop te gaan waar ze over werden gezet op schaal HO., 1 : 87.

Zoals al mijn modellen bouw ik ook dit scheepje voornamelijk van perenhout., een deel is van Paranapine. De planken voor de huid verkrijg ik uit door mij verzamelde ouderwetse perenhouten tekenhaken. Het model bouw ik op spanten van multiplex dik 3 mm. Eigenlijk een beetje te dik maar ik probeer de liplassen van de oorspronkelijke bouw na te bootsen en dan heb ik een voldoende brede ondergrond nodig.

upload_2018-10-12_11-51-3.jpg




Gedurende de bouw ontstonden vragen, en die zullen bij de verdere afbouw ook nog wel komen. Zoals bij iedere reconstructie zullen er altijd onnauwkeurigheden insluipen. Het is dan ook juist om van een reconstructie te spreken en niet van de reconstructie.

De vragen en de antwoorden die kwamen, met name van Ab Hoving, zullen in de volgende postings wel opduiken. Ik doe ook een beroep op de lezers om daar op te reageren.
 
Leuk!
Ik ben ook al meerdere malen op het schip in Harlingen geweest en ben ook met de mensen van de bouw overeen gekomen dat ik er een bouwdoos van ga ontwikkelen. Dit staat voor komend jaar op stapel.
Jammer genoeg kan ik er bij de tewaterlating niet bij zijn....

Achter dit forumdeel zit het subforum bouwverslagen historische schepen. Misschien kun je daar verder gaan met je topic, of deze door een moderator daar naartoe laten verplaatsen.
http://www.modelbouwforum.nl/forum/bouwverslagen-historische-schepen.170/
 
Misschien ga je iets hebben aan dit verslag als je zelf een bouwdoos gaat ontwikkelen. Heb je het boek van Ab Hoving?
Er zijn nog wat problemen.
Gerald de Weerdt (de bouwer van het schip in Harlingen) zit niet helemaal op één lijn met Ab Hoving. Ik schipper daar met de bouw van mijn model wat tussendoor. Het wordt een soort mix in bepaalde details, maar dat zie je wel tijdens de beschrijvingen. Zo eigenwijs als ik ben heb ik ook wat dingen die volgens mij niet helemaal kunnen. Ik probeer dat in overleg met Ab op te lossen.

Als het handiger is het hele topic te verplaatsen naar bouwverslagen historische schepen dan vraag ik de moderator hierbij om dat te doen.

Constant
 
Constant, leuk en welkom hier, mijn stoeltje staat klaar, het vrouwtje komt zo met de koffie langs, dus ik ben er helemaal klaar voor om dit weer te :jan:
Succes met de bouw
Gr. Koos
 
Mooie website Constant! Vaak als ik door een oude stad loop probeer ik me voor te stellen hoe het er vroeger uitzag. Die maquettes zijn prachtig. Je schepen trouwens ook. ;)
 
:-) Met plezier even door je website "gebladerd"

In het dagelijks leven ben ik adviseur voor koperen daken, en ik kom dus wat vaker in en om oude kerken etc. Ik denk dat de bouwwijze zoals die daar toegepast werd niet eens zoveel verschilde met hoe houten schepen gebouwd werden.

Ik zal je over de te ontwikkelen bouwdoos even apart contacteren.
 
3



Ik werk altijd met halfspanten, zoals die ook op de tekening zijn te zien. Ik vind het een prettige manier van werken. Als alle halfspanten aan bakboord op het centrale middenspant zijn gelijmd kan ik heel nauwkeurig alle onvolkomenheden aan die kant verhelpen door overtollig materiaal weg te vijlen. Ook te kleine spanten kan ik dan verwijderen en opnieuw maken. Als alles dan naar tevredenheid vast zit begin ik met de andere kant. Daartoe maak ik mallen van de reeds opgelijmde spanten, zaag die nauwkeurig uit en lijm ze aan stuurboort vast. Zodoende is alles aan beide zijden volkomen gelijk.

Het langsspant is van multiplex dik 1,5 mm. De boeg, de kiel en de achtersteven maakte ik van 3 mm perenhout. Die onderdelen werden rondom het langsspant gelijmd zodat er aan bakboord en stuurboord nog 0,75 mm boven die onderdelen overblijft om de uiteinden huidgangen steun te geven.

upload_2018-10-12_17-49-49.jpg




upload_2018-10-12_17-49-49.jpg




Doordat het langsspant nogal dun is kan het makkelijk buigen, om die reden schroefde ik het op een plank en bracht tussen de spanten kleine afstandschotjes aan. Bij de boeg bracht ik een vulstuk aan van balsahout en vijlde dat in de juiste vorm om de huidgangen bij de boeg de correcte vorm te geven. Na het losschroeven van het langsspant bleek het een onvervormbaar geheel te zijn en konden de andere spanthelften gelijmd worden.

Constant
 
Welkom hier Constant, een goede vervanger hier voor het opgeheven Beagle forum. We hebben elkaar al enkele keren ontmoet op de dagen bij de Delft en Bataviawerf
 
Gisteren, op 14 oktober 2018, was ik bij toeval in Enkhuizen en zag daar, ook bij toeval, de Halve Maen binnenvaren. Deze replica van het schip waar mee Henry Hudson als schipper van de VOC uiteindelijk New York stichtte, was daar bij de gelegenheid van een Klipper-race.

Ik ben aan boord geweest en heb daar veel details kunnen fotograferen. Dit schip lijkt veel op het schip van Barentz, als is het iets jonger en werd gebouwd in het begin van de 17e eeuw. Veel zaken kom ik ook tegen op het model dat ik aan het bouwen ben.

upload_2018-10-15_11-1-8.jpg






upload_2018-10-15_11-1-8.jpg
 
4



Toen alles dan op zijn plek zat, aan beide kanten van het langsspant, maakte ik de vorm van het achterschip. De spiegel heeft nogal wat bochten en om dat te vergemakkelijken maakt ik een mal die op de werkplank stond om zo de juiste vormen te maken.

upload_2018-10-15_11-5-54.jpg




upload_2018-10-15_11-5-54.jpg




Het bovenste stuk maakte ik van balsahout. Het zwarte gat is het inwendige van de kajuit waar later een luikje komt dat open blijft staan. De onderste berghouten zijn hier reeds aangebracht, waardoor het geraamte al heel veel stevigheid kreeg. De onderspiegel is al helemaal klaar. Van één mm. multiplex met daarop de planken gelijmd in het juiste patroon. Later worden hierin de spiegelpoorten aangebracht.

De steunplankjes tussen een aantal spanten zijn zwart geverfd. Dit zit straks achter de geopende geschutspoorten.

Het zal iedereen opvallen dat de stutten voor de verschansing wel heel erg breed zijn uitgevoerd in triplex. Die heb ik alleen maar nodig om de huidgangen boven het dek tot onder het rahout te kunnen maken. Als die er opgelijmd zitten worden voorzichtig de brede triplex stukken weggehaald en die kunnen dan vervangen worden door de stutten in de juiste afmetingen. Maar daarover later.

Constant
 
Constant,

wat mij opvalt is dat de reeds aangebrachte berghouten vrij recht lopen, daar waar ze in mijn beleving veel meer naar achter omhoog zouden moeten lopen dus in de zeeg van het schip. Is dit met een bewuste reden zo gedaan?
 
Hans,

Met het aanbrengen van de berghouten heb ik mij exact aan de bouwtekeningen van Hoving gehouden. Het lijkt inderdaad vrij recht maar dat komt meer doordat de berghouten bij de boeg vrijwel geen zeeg hebben. Ze komen vrij horizontaal aan bij de voorsteven. Dat is inderdaad iets wat opvalt.
Bij het schip in Harlingen lopen de berghouten niet helemaal volgens de tekeningen van Hoving maar houden ze de opvatting van de Weerdt aan. Daar zijn ze wel meer voorzien van een zeeg. Kijk maar op de eerste foto van dit topic.

Constant
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top