Kamper kogge
- Topicstarter janzwart
- Startdatum
TIMBERWOLF
Forum veteraan
janzwart
verslagschrijvers
Update 10
Indertijd heb ik per email contact gezocht met de Kamperkogge werf en onlangs heeft de bouwer van het prachtige model op werf daar contact opgenomen en aangeboden mijn vragen te beantwoorden.
Daar ben ik uiteraard heel blij mee.
Ondertussen heb ik de mal wat aangepast en de spanten naar de stevens toe wat gestroomlijnd.
Daarna is de kielbalk gelegd en zijn de stevens opgericht.
Op de stevens heb ik een verdeling aangebracht die de plaats van de gangen aangeeft.
De mal past netjes tussen de stevens.
De eerste drie gangen zitten erop. Hier de laatste in de klemmen.
Op de zijkant van de spanten is ook de verdeling van gangen ingetekend.
Het resultaat tot nu toe:
Van boven en onder gezien. Het is me niet gelukt om de onderste drie gangen vlak en karveelsgewijs op elkaar aan te laten sluiten. Dat was trouwens alleen in het midden zo, naar de stevens toe waren ze toch klinkergewijs. Hier til ik niet zo zwaar aan. Ik moet hier nog wel liggers in aanbrengen en die zijn toch al vrij rond.
Van opzij gezien
Van voor en achter gezien. Links heeft mijn klem losgelaten. De kopse kanten van de gangen ga ik waarschijnlijk met een latje er voorlangs afwerken. De hogere gangen eindigen met een grotere hoek op de stevens en die zal ik proberen in de stevens in te laten.
De twee lichte rondjes op de stevens zijn de uiteinden van een tandestoker waarmee ik de knie tussen de kiel en de stevens extra heb vastgezet.
Wordt vervolgd.
Indertijd heb ik per email contact gezocht met de Kamperkogge werf en onlangs heeft de bouwer van het prachtige model op werf daar contact opgenomen en aangeboden mijn vragen te beantwoorden.
Daar ben ik uiteraard heel blij mee.
Ondertussen heb ik de mal wat aangepast en de spanten naar de stevens toe wat gestroomlijnd.
Daarna is de kielbalk gelegd en zijn de stevens opgericht.
Op de stevens heb ik een verdeling aangebracht die de plaats van de gangen aangeeft.
De mal past netjes tussen de stevens.
De eerste drie gangen zitten erop. Hier de laatste in de klemmen.
Op de zijkant van de spanten is ook de verdeling van gangen ingetekend.
Het resultaat tot nu toe:
Van boven en onder gezien. Het is me niet gelukt om de onderste drie gangen vlak en karveelsgewijs op elkaar aan te laten sluiten. Dat was trouwens alleen in het midden zo, naar de stevens toe waren ze toch klinkergewijs. Hier til ik niet zo zwaar aan. Ik moet hier nog wel liggers in aanbrengen en die zijn toch al vrij rond.
Van opzij gezien
Van voor en achter gezien. Links heeft mijn klem losgelaten. De kopse kanten van de gangen ga ik waarschijnlijk met een latje er voorlangs afwerken. De hogere gangen eindigen met een grotere hoek op de stevens en die zal ik proberen in de stevens in te laten.
De twee lichte rondjes op de stevens zijn de uiteinden van een tandestoker waarmee ik de knie tussen de kiel en de stevens extra heb vastgezet.
Wordt vervolgd.
Laatst bewerkt:
TIMBERWOLF
Forum veteraan
janzwart
verslagschrijvers
Update 11
De afgelopen tijd heb ik enkele uitgebreide emails uitgewisseld met de modelbouwer van de Kamperwerf en ben daarmee een heel stuk wijzer geworden over de constructie van een kogge en die van Kampen in het bijzonder.
Genoeg om te besluiten weer opnieuw te beginnen.
Een van mijn problemen traden op omdat ik de gangen uit één stuk wilde maken. Een plank van 20m lang zou indertijd moeten kunnen volgens mij.
Ik had hiermee moeite om de juiste lengte van de gang te bepalen. Los op zijn plaats houden is toch iets anders dan vastlijmen in klemmen. Daar zit zo een paar mm verschil in. En dat is dan te zien in de aansluiting van de gangen aan de steven.
Die problemen zullen ze vroeger ook gehad hebben en dat is toen opgelost door de gangen minstens in drieën aan te brengen. Twee stukken werden pas gemaakt op beide stevens en het derde stuk werd er dan tussen gezet. Lijkt me inderdaad makkelijker en dat ga ik dus ook toepassen.
Een tweede foutje van mij was dat het vlak echt karveel (dus aansluitend) gebouwd moet zijn. In mijn derde poging was dat ook overlappend. Dit heeft iets te maken met het feit dat kogges vaak in ondiep water voeren.
Verder weet ik nu ook hoe de stevens in elkaar zitten en de gangen daarop aansluiten. Dat maak ik wat duidelijker met onderstaande tekening.
Foto: Stevenconstructie
De stevenhaak is hier met doorlopende lijnen getekend en met een las sluit die rechts aan op de kielplank en naar boven op de binnensteven. Met stippellijnen zijn de gangen aangegeven en het gearceerde deel is de sponning waar de gangen in vallen.
De aansluiting van de onderste drie gangen op de steven is dus wezenlijk anders dan daarboven.
De onderste drie gangen vormen midscheeps het vlak en daar zijn ze karveel (aansluitend) gebouwd. Naar de steven toe torderen ze van vlak naar 90º en gaan ze over op overlappende bouw.
Deze overgang ziet er zo uit.
Foto: Overgang van klinker (links) naar karveel (rechts).
In de tweede en derde gang komt dit zowel voor als achter voor en aan stuurboord en bakboord dus 8 keer. Ik zal proberen dat netjes te doen.
Tot zover de theorie en dan nu de voortgang. Voor de vierde keer opnieuw begonnen.
Foto: Onderdelen voor steven en kiel.
Uit enkele latten zijn delen voor stevens en kiel gezaagd en pas gemaakt. Met twee lassen in de kiel en de beide stevens. Op de onderste brede lat is te zien hoe de stevenhaak is uitgezaagd uit een brede plank. In het echt zou deze plank ongeveer 1 m breed zijn geweest.
We gaan verder met het uitfrezen van de sponningen en het in elkaar zetten van de steven en kiel.
Wordt vervolgd.
De afgelopen tijd heb ik enkele uitgebreide emails uitgewisseld met de modelbouwer van de Kamperwerf en ben daarmee een heel stuk wijzer geworden over de constructie van een kogge en die van Kampen in het bijzonder.
Genoeg om te besluiten weer opnieuw te beginnen.
Een van mijn problemen traden op omdat ik de gangen uit één stuk wilde maken. Een plank van 20m lang zou indertijd moeten kunnen volgens mij.
Ik had hiermee moeite om de juiste lengte van de gang te bepalen. Los op zijn plaats houden is toch iets anders dan vastlijmen in klemmen. Daar zit zo een paar mm verschil in. En dat is dan te zien in de aansluiting van de gangen aan de steven.
Die problemen zullen ze vroeger ook gehad hebben en dat is toen opgelost door de gangen minstens in drieën aan te brengen. Twee stukken werden pas gemaakt op beide stevens en het derde stuk werd er dan tussen gezet. Lijkt me inderdaad makkelijker en dat ga ik dus ook toepassen.
Een tweede foutje van mij was dat het vlak echt karveel (dus aansluitend) gebouwd moet zijn. In mijn derde poging was dat ook overlappend. Dit heeft iets te maken met het feit dat kogges vaak in ondiep water voeren.
Verder weet ik nu ook hoe de stevens in elkaar zitten en de gangen daarop aansluiten. Dat maak ik wat duidelijker met onderstaande tekening.
Foto: Stevenconstructie
De stevenhaak is hier met doorlopende lijnen getekend en met een las sluit die rechts aan op de kielplank en naar boven op de binnensteven. Met stippellijnen zijn de gangen aangegeven en het gearceerde deel is de sponning waar de gangen in vallen.
De aansluiting van de onderste drie gangen op de steven is dus wezenlijk anders dan daarboven.
De onderste drie gangen vormen midscheeps het vlak en daar zijn ze karveel (aansluitend) gebouwd. Naar de steven toe torderen ze van vlak naar 90º en gaan ze over op overlappende bouw.
Deze overgang ziet er zo uit.
Foto: Overgang van klinker (links) naar karveel (rechts).
In de tweede en derde gang komt dit zowel voor als achter voor en aan stuurboord en bakboord dus 8 keer. Ik zal proberen dat netjes te doen.
Tot zover de theorie en dan nu de voortgang. Voor de vierde keer opnieuw begonnen.
Foto: Onderdelen voor steven en kiel.
Uit enkele latten zijn delen voor stevens en kiel gezaagd en pas gemaakt. Met twee lassen in de kiel en de beide stevens. Op de onderste brede lat is te zien hoe de stevenhaak is uitgezaagd uit een brede plank. In het echt zou deze plank ongeveer 1 m breed zijn geweest.
We gaan verder met het uitfrezen van de sponningen en het in elkaar zetten van de steven en kiel.
Wordt vervolgd.
Laatst bewerkt:
F
Flying Scotsman
Guest
Mooi Jan, weer een mooi project 
Jan Ik kwam dit tegen misschien ken je het al maar kan best leuk zijn. Groet Cees
https://www.gk-modellbau-shop.de/epages/61220080.sf/de_DE/?ObjectPath=/Shops/61220080/Products/WM003
https://www.gk-modellbau-shop.de/epages/61220080.sf/de_DE/?ObjectPath=/Shops/61220080/Products/WM003
janzwart
verslagschrijvers
Update 12
De vierde poging loopt tot nu toe voorspoedig.
Het vlak is gelegd en ziet er goed uit. (Vind ik).
Hoe is dat verlopen?
Het eerste stukje is geplaatst.
Foto: Eerste stukje van een gang die in drieen wordt geplaatst. Het eind is afgeschuind voor de las.
Foto: De eerste gang zit er op. Ook al enkele liggers geplaatst op de bodem vlak te houden, in de maat 6x4 mm. Ik had geen idee van de afmetingen van deze liggers en heb daarom deze maat gekozen.
Toen ik aan het lezen was in “De IJsselkogge” van Wouter Waldus kwam ik bij een hoofdstuk waar de bouw van de IJsselkogge werd beschreven. Daar stonden ook afmetingen bij van diverse onderdelen. Ook van de liggers, daar leggers genoemd en de spanten. Die zijn daar ongeveer 20 x 15 cm. Op mijn schaal dus 4x3 mm. Dus iets kleiner dan ik had geschat. Ik ga ze niet slopen, straks zie je er erg weinig van. De oplangers maak ik wel wat kleiner.
De tweede gang probeerde ik zo aan te brengen dat hij in het vlak parallel liep met de eerste gang. Bij mijn vorige pogingen lukte dat niet en kwam de punt bij de steven hoger uit. Nu heb ik de punt op de juiste plaats gewrongen, maar daardoor gaat de gang open staan.
Foto: Tweede gang in vlak parallel met eerste gang, maar die gaat bij de steven open staan.
Nu blijkt ook het voordeel van een gang in drieën aanbrengen. In het vlak hoeft de gang niet parallel te lopen, waardoor hij niet open gaat staan. Het eind van die gang moet dan pas worden gemaakt op de vorige gang. En er zit een las én de overgang van karveel naar overlappend. Het eerste stuk van de tweede gang ziet er dan uit als op de onderste foto.
Er zijn mensen die beweren dat je een kogge (en andere schepen) niet kunt maken uit rechte planken. Dat was ik in eerste instantie niet met hen eens, maar na deze ervaring begin ik het langzaam met hen eens te worden. Planken in drieën aanbrengen is zeker makkelijker en geeft mooier resultaat.
Foto: Boven: de gang loopt in het vlak niet parallel met de vorige gang maar staat daardoor niet open. Onder: Het eerste stuk van de 2e gang heeft een aparte vorm gekregen met een las en een overgang van karveel naar overlappend.
Foto: Hier is de las goed te zien.
Foto: Hier zijn 2 lassen te zien en een overgang van karveel naar overlappend. De onderste las is die van de kielplank met de stevenhaak.
Foto: En dit is huidige situatie na drie gangen die samen het vlak vormen. De volgende gang wordt de kim.
Hier is ook goed te zien dat de lassen symmetrisch zitten tov de kiel. In zogenaamd broeder-zuster patroon. In werkelijkheid (in ieder geval bij de IJsselkogge) komen de planken die symmetrisch zitten ook symmetrisch uit dezelfde boom. Zoveel mogelijk denk ik. Bij werking van het hout geeft dat dan ook een symmetrische werking. Is het idee. En dus de minste verstoring.
Wordt vervolgd.
De vierde poging loopt tot nu toe voorspoedig.
Het vlak is gelegd en ziet er goed uit. (Vind ik).
Hoe is dat verlopen?
Het eerste stukje is geplaatst.
Foto: Eerste stukje van een gang die in drieen wordt geplaatst. Het eind is afgeschuind voor de las.
Foto: De eerste gang zit er op. Ook al enkele liggers geplaatst op de bodem vlak te houden, in de maat 6x4 mm. Ik had geen idee van de afmetingen van deze liggers en heb daarom deze maat gekozen.
Toen ik aan het lezen was in “De IJsselkogge” van Wouter Waldus kwam ik bij een hoofdstuk waar de bouw van de IJsselkogge werd beschreven. Daar stonden ook afmetingen bij van diverse onderdelen. Ook van de liggers, daar leggers genoemd en de spanten. Die zijn daar ongeveer 20 x 15 cm. Op mijn schaal dus 4x3 mm. Dus iets kleiner dan ik had geschat. Ik ga ze niet slopen, straks zie je er erg weinig van. De oplangers maak ik wel wat kleiner.
De tweede gang probeerde ik zo aan te brengen dat hij in het vlak parallel liep met de eerste gang. Bij mijn vorige pogingen lukte dat niet en kwam de punt bij de steven hoger uit. Nu heb ik de punt op de juiste plaats gewrongen, maar daardoor gaat de gang open staan.
Foto: Tweede gang in vlak parallel met eerste gang, maar die gaat bij de steven open staan.
Nu blijkt ook het voordeel van een gang in drieën aanbrengen. In het vlak hoeft de gang niet parallel te lopen, waardoor hij niet open gaat staan. Het eind van die gang moet dan pas worden gemaakt op de vorige gang. En er zit een las én de overgang van karveel naar overlappend. Het eerste stuk van de tweede gang ziet er dan uit als op de onderste foto.
Er zijn mensen die beweren dat je een kogge (en andere schepen) niet kunt maken uit rechte planken. Dat was ik in eerste instantie niet met hen eens, maar na deze ervaring begin ik het langzaam met hen eens te worden. Planken in drieën aanbrengen is zeker makkelijker en geeft mooier resultaat.
Foto: Boven: de gang loopt in het vlak niet parallel met de vorige gang maar staat daardoor niet open. Onder: Het eerste stuk van de 2e gang heeft een aparte vorm gekregen met een las en een overgang van karveel naar overlappend.
Foto: Hier is de las goed te zien.
Foto: Hier zijn 2 lassen te zien en een overgang van karveel naar overlappend. De onderste las is die van de kielplank met de stevenhaak.
Foto: En dit is huidige situatie na drie gangen die samen het vlak vormen. De volgende gang wordt de kim.
Hier is ook goed te zien dat de lassen symmetrisch zitten tov de kiel. In zogenaamd broeder-zuster patroon. In werkelijkheid (in ieder geval bij de IJsselkogge) komen de planken die symmetrisch zitten ook symmetrisch uit dezelfde boom. Zoveel mogelijk denk ik. Bij werking van het hout geeft dat dan ook een symmetrische werking. Is het idee. En dus de minste verstoring.
Wordt vervolgd.
Laatst bewerkt:
https://www.agesofsail.com/ecommerce/paper-kits/kogge-von-kampen-(shipyard,-1:72).html
Als je het nu beu bent
kun je altijd een modelletje kopen 
(GRAPJE)
Maar even zonder gekheid je krijgt dikke duimpjes van mij.
Als je het nu beu bent
kun je altijd een modelletje kopen (GRAPJE) Maar even zonder gekheid je krijgt dikke duimpjes van mij.
janzwart
verslagschrijvers
Update 13
De vorige update is alweer een maand geleden. In die tijd heb ik wat aan de Bounty gedaan en hebben we een hittegolf overleefd. Tijd voor weer wat voortgang aan de kogge. Op de manier van 3 stukken per gang is het een stuk makkelijker om te beplanken.
Ik ben gekomen tot en met gang 7, Dus ik ben de kim voorbij en zit nu aan het opgaande deel. Ongeveer iets onder de waterlijn.
Foto: Het middelste stuk van gang 7 stuurboord zit in de klemmen. Met het touw trek ik de gang wat steviger tegen de spanten aan. Op de zijkant van de spanten heb ik streepjes gezet tot waar de diverse gangen moeten komen.
Foto: Ik had op de bodem al enkele liggers geplaatst, vooral als hulpstuk om de bodem vlak te houden. Maar er mag wel al een beetje kromming in komen. Bovendien zitten ze in de weg omdat ik dan de valse kiel niet strak op de kielplank kan zetten. Ik heb die liggers verwijderd en ik heb de valse kiel iets ingekort. De gleuf in de spanten iets verbreed zodat de spanten iets over de kielplank komen en zo tegen de binnenkant huid aankomen.
Vervolgens ben ik lekker gaan planken.
Foto: Er zitten 7 gangen op. Boven: de bodem en onder van binnen gezien. Voorsteven is links.
Foto: Links de achtersteven en rechts de voorsteven. Deze foto laat onbarmhartig zien dat de stuurboordkant lager is dan de bakboordkant Het lijkt veel maar bij nameten is het “slechts” 5 mm. Ofwel een halve gangbreedte. Maar toch. Ik heb gang 7 aan beide zijden losgehaald (géén watervaste lijm gebruikt) en ga ze opnieuw plaatsen. De één wat hoger en de ander wat lager. Dat kan bij overlappende planken. (Officieel niet natuurlijk.)
De streepjes op de spanten zitten dus niet goed genoeg of ik heb er niet voldoende op gelet. Ik moet dat dus eens nakijken. Uit de eerste foto blijkt wel dat het lastig is, zo niet onmogelijk, om de plaatsing van een stuurboordgang uit te richten op de gang aan andere zijde.
Kortom we vorderen maar het gaat met horten en stoten.
Wordt vervolgd.
De vorige update is alweer een maand geleden. In die tijd heb ik wat aan de Bounty gedaan en hebben we een hittegolf overleefd. Tijd voor weer wat voortgang aan de kogge. Op de manier van 3 stukken per gang is het een stuk makkelijker om te beplanken.
Ik ben gekomen tot en met gang 7, Dus ik ben de kim voorbij en zit nu aan het opgaande deel. Ongeveer iets onder de waterlijn.
Foto: Het middelste stuk van gang 7 stuurboord zit in de klemmen. Met het touw trek ik de gang wat steviger tegen de spanten aan. Op de zijkant van de spanten heb ik streepjes gezet tot waar de diverse gangen moeten komen.
Foto: Ik had op de bodem al enkele liggers geplaatst, vooral als hulpstuk om de bodem vlak te houden. Maar er mag wel al een beetje kromming in komen. Bovendien zitten ze in de weg omdat ik dan de valse kiel niet strak op de kielplank kan zetten. Ik heb die liggers verwijderd en ik heb de valse kiel iets ingekort. De gleuf in de spanten iets verbreed zodat de spanten iets over de kielplank komen en zo tegen de binnenkant huid aankomen.
Vervolgens ben ik lekker gaan planken.
Foto: Er zitten 7 gangen op. Boven: de bodem en onder van binnen gezien. Voorsteven is links.
Foto: Links de achtersteven en rechts de voorsteven. Deze foto laat onbarmhartig zien dat de stuurboordkant lager is dan de bakboordkant Het lijkt veel maar bij nameten is het “slechts” 5 mm. Ofwel een halve gangbreedte. Maar toch. Ik heb gang 7 aan beide zijden losgehaald (géén watervaste lijm gebruikt) en ga ze opnieuw plaatsen. De één wat hoger en de ander wat lager. Dat kan bij overlappende planken. (Officieel niet natuurlijk.)
De streepjes op de spanten zitten dus niet goed genoeg of ik heb er niet voldoende op gelet. Ik moet dat dus eens nakijken. Uit de eerste foto blijkt wel dat het lastig is, zo niet onmogelijk, om de plaatsing van een stuurboordgang uit te richten op de gang aan andere zijde.
Kortom we vorderen maar het gaat met horten en stoten.
Wordt vervolgd.
Laatst bewerkt:
