bouw Baleinera Olandese (17e eeuwse walvisvaarder)

[ABrouwer]

Peter Ahoy

Ik had tevoren niet verwacht dat het zo'n leerzaam model zou zijn, ik was er eigenlijk weer aan begonnen omdat ik het zonde vond om het model weg te gooien zonder eerst te proberen de fouten in het model te corrigeren en het af te maken. En het mooie is dat er veel te puzzelen is en je inderdaad je model naar eigen interpretatie kunt afmaken. Je leert langzaam maar zeker zoveel dat je haast een scratch model kan gaan bouwen

En inderdaad weer aan het werk:
- De dirk gemaakt d.w.z. de balk (1 x 1 mm) aan de onderzijde in lengte richting hol gevijld en aan de onderzijde (dwars op de balk) de openingen waar de lijnen doorheen moeten uitgevijld en aan de bezaansroede gelijmd.
- de hoofdtouwen pardoenen van de bezaansmast verwijderd
- de hoofdtouwen van de grotemast aangebracht (op de touwen tussen de juffersblokken na)

In de planning staat nu: de hoofdtouwen en de pardoenen van de bezaansmast aanbrengen en alle tot nu toe gelegde knopen vastlijmen maar ook van het weer genieten

Maar eerst: de verjaardag van mijn dochter!:music:roost:

Prettig weekend
Andy

 

[ABrouwer]

Is de bestelling al binnen? Ja !

Maar eerst: De dirk op de bezaansroede is klaar!

Het optuigen gaat gestaag voort:
- de hoofdtouwen en pardoenen van de bezaansmast zijn vervangen
- de hoofdtouwen van de grote mast zijn aangebracht
- ik ben begonnen aan het grootstag (heb net de blokken daarvoor binnen). Ik maak de stag in een enkele uitvoering in touw met een diameter van 2 mm. (en niet met dubbel touw en dubbele blokken zoals op de foto's in de bouwbeschrijving) omdat ik op schilderijen en bij andere modellen vrijwel uitsluitend een enkele uitvoering vind.

Ik kreeg een telefoontje dat mijn bestelling binnen was en dat ik het kon komen halen
In de winkel voelde ik me net een kind in een snoepwinkel en kon me even niet inhouden en dus wat aardigheidjes erbij gekocht:

De Kapitein (schaal 1:60) is nu aan boord

Die kapitein wordt nog een leuke schilder klus . Ook gelijk maar even een ton en een emmer gekocht en een leuk gesprek gehad over verschillende soorten verf met iemand die erg enthousiast is over admiraliteitsverf. Mogelijk een goed idee voor het volgende model.

Het touw van Artesania Latina was inderdaad ook binnen maar........ de kleur is duidelijk lichter en structuur is anders als van het touw dat ik van mijn vorige model over had. Gelukkig dat ik alleen nog maar de boegspriet met dat oude touw had gedaan en het toen op was , stel je voor dat ik genoeg touw gehad had voor het halve schip dan had ik nu alles er weer af kunnen halen en opnieuw beginnen. Soms zit het dus echt mee :wink:. Zoals eerder besloten ga ik bij dit model dus gewoon verder met zwart touw en gebruik het touw van Artesania voor mijn volgende model.

Nu verder met de brassen van de bezaansroede, de pardoenen van de grote mast en dan de hoofdtouwen van de fokkenmast.

Bouw en knoop ze
Andy

 

[hawser]

er is iets iets mis

Is de kapitein nu zo klein of de rest te groot, kijk naar de ..pinnen of het rooster werk
grt
Hawser

 

[ABrouwer]

Hoe groot was een walvisvaarder eigenlijk?

Is de kapitein nu zo klein of de rest te groot....

Goed gezien Hawser en tja daar heb je precies het probleem:

Mijn keuze voor deze kapitein im: was gebaseerd op het volgende rekenwerk:
- het model is in de schaal 1:60
- deze kapitein is 25 mm hoog en bij de schaal van 1:60 is dat 2,5 X 60 = 150 cm. dus de kapitein is niet echt groot.
- De andere maat figuren die ik kon vinden is 35 mm hoog en dat is bij de schaal van 1:60 3,5 X 60 = 210 cm en dat is echt te groot, zeker voor mensen in de 17e eeuw.

Na enig googlen kwam ik op de gemiddelde lengte van de 17de eeuwse walvisvaarders op Spitsbergen: 1,65 m! :!: (bron: Hoe langer hoe groter | Kennislink )
In de Romeinse tijd was de gemiddelde lengte van een man al 1,75m, in de gouden eeuw nog maar 1,65m en in 1955 weer 1,75m. De Gouden eeuw was dus voor de gemiddelde mens echt niet zo goed, door de slechte leefomstandigheden en voeding werd men minder lang als in de eeuwen daarvoor.

De huidige kapitein van 25 mm benaderd de werkelijkheid dus beter als een figuur van 35 mm. (maar een figuur van 30 mm zou eigenlijk beter zijn).

Kijk je dan naar de verhoudingen tussen kapitein en nagelbank dan is de enig juiste conclusie: de nagelbank is echt te groot.
Helaas ik heb de maten van de nagelbank zo van de tekening overgenomen en niet nagerekend .

De oplossing:
de kapitein komt uiteindelijk één dek hoger, achter de balustrade, te staan. De balustrade en de nagelbanken daar hebben namelijk wel de juiste maat.

Bouw ze maar vergeet het nameten niet
Andy

 

[houtenschepen]

Hoi Andy,
je schiet lekker op......je kapitein is al net zo'n grijs figuur als Ahab. Heb je er nog andere bijgekocht? Je schaal komt goed uit. In die tijd zou de man ongeveer 1.65m zijn; mijn bootsman Jan Rap leek me ook zo klein tot ik op de Batavia op de boegspriet stond; was ik met m'n 1.80m toch maar een zieligt hoopje
De dirk is niet het stuk hout aan de roede, maar het geheel samnkomend in het touw dat via het ezelshoofd aan de grote mast naar 't dek loopt. Aan het door jouw gemonteerde stuk hout lopen de spruiten naar de spinnekop en dan gaat de dirk verder:wink:
En nu niet langer getreuzeld en voort

@Hawser: het lijkt meestal niet te kloppen, maar als je de schaal omrekent kom je toch goed uit. Kijk maar eens naar de schilderijen uit die tijd lijken de mensjes ook van die ondermaatse mieren

groet
Peter

 

[ABrouwer]

Achab aan boord?

Hoi Andy,
......je kapitein is al net zo'n grijs figuur als Ahab. Heb je er nog andere bijgekocht?

Hoi Peter,

Je schiet al lekker op met je schip je maakt er echt iets moois van!Toch wel bijzonder dat je hetzelfde model zo verschillend kan bouwen!

Achab die wil ik niet aan boord hebben want dat liep niet zo goed af met zijn jacht op de walvis Moby Dick en zijn schip de Pequod.:nooo:

Er komen er nog een paar andere bemanningsleden maar ik heb er eerste 1 besteld (van een plaatje van een webwinkel) om te kijken of ze wel mooi waren. Het schilderen van de bemanning wordt nog leuk!

De dirk is niet het stuk hout aan de roede, maar het geheel samenkomend in het touw dat via het ezelshoofd aan de grote mast naar 't dek loopt....

Weer wat geleerd ! De dirk is dus nog lang niet klaar!

@Hawser: het lijkt meestal niet te kloppen, maar als je de schaal omrekent kom je toch goed uit.

Dat klopt, in rekenen ben ik beter als in de namen van de oude scheepsonderdelen .

Na het weekend klim ik weer in de touwen en ga ook aan de slag met de roeispanen.

Bouw ze
Andy

 

[houtenschepen]

Hi Andy,

Klinkt allemaal veel belovend. Kan zelf voorlopig geen touw meer zien en lees me daarom suf op de modelbouw sites :sleeping: Ik bedoelde kapitein Ahab van Mantua; die andere had een houten poot, een gek hoedje en een sik:lol:
Je schip wordt een echte aaiketsjer in je woonkamer. Als ik dat nu zo zie zijn de kleuren best mooi
fijn weekeinde
Peter

 

[ABrouwer]

@ Peter

Kapitein Ahab ...... die kende ik nog niet, kapitein Hadock ken ik weer wel, zijn schip De Eenhoorn lijkt me ook wel een leuk project. Als je meer over dat model wil weten lees dan eens "Kuifje en het geheim van de Eenhoorn!

Ik zal voorlopig nog veel touw moeten zien, bij de bezaansmast moet ik de weeflijnen tussen de hoofdtouwen van het vaste want nog aanbrengen en dan is die mast hij klaar.

Ik heb net het waterstag van de boegspriet vervangen (bruin draad van Artesania vervangen door zwart touw) en het grootstag afgemaakt, keurig op schaal met touw van 2 mm en juffersblokken van 12 mm!

Het werktempo zal hier ook wel even dalen, heb nog wat klussen te doen aan de caravan en mijn vrouw heeft vakantie.

Lees, knoop en bouw ze
Andy

 

[houtenschepen]

Hi Andy,
ff off-topic: Ahab was die met de houten poot,was de baas op de Pequod en legde het af tegen Moby Dick. Kap Haddock was 't vriendje van Kuifje en die ander ken ik weer niet
Je zegt geen tijd voor je model te hebben ivm klussen en een caravan en je vrouw heeft vakantie? OK, volgende suggestie: jij stelt je klussen uit voor minder warm weer en aangezien je caravan een vakantie-attribuut is en je vrouw vakantie heeft, laat je haar de caravan zaken doen en heb jij tijd om verder te knopen....
Het schip ziet er goed uit en zoals ik l een een keer eerder heb gezegd: de laatste knoopjes wegen het zwaarst, want daar gaat me toch een tijd inzitten. Ik ga binnenkort met de laatste kwastjes en knoopjes beginnen. Laat je de roosters zo wit?
Suc6
Peter

 

[ABrouwer]

Luiken verven?

@ Peter,

Achab heet die man in mijn vertaling van Herman Melville's Moby Dick (Prisma Klassieken) maar ik dank dat daar een foutje gemaakt is want Wikipedia noemt de man net als jij Ahab.
Ik heb je voorstel van de caravan aan mijn vrouw overgebracht en zij vond die klussen toch echt mijn werk :roll:. Ik knoop nu dus stiekem verder

"De laatste knoopjes wegen het zwaarst"..en je kan er het lastigste bij, gelukkig ben ik nog niet zo ver

De roosters die zijn inderdaad te wit en gaan nog van kleur veranderen. Een mooie gelegenheid om weer eens iets uit te proberen, "al doende leert men" dacht ik zo.
Het nadeel van de door mij gebruikte verven (Humbrol Enamel) is dat ze een dekkende hoogglans laag geven waarbij de houtstructuur onzichtbaar wordt. De matte verven van Humbrol geven al een beter resultaat maar de houtstructuur kan je nog steeds niet zien. Ook blijft het vinden van de juiste kleuren een probleem.
Ik heb veel goede berichten over "Admiraliteits verven" gehoord en gelezen zo zou de houtstructuur zichtbaar blijven en zijn de juiste kleuren voor historische scheepsmodelbouw leverbaar. Mooie gelegenheid dus om dat eerst maar eens op mijn luiken en roeispanen uitproberen voordat ik het op de Prins Willem ga gebruiken.

Knoop ze
Andy

 

[houtenschepen]

Andy,
voor het kleuren gebruik ik meestal beits (ik heb voor mijn schip halfmatte beits, kleur licht eiken) gebruikt op de walnoten plankjes. Wel eerst alles uitgeprobeerd op proefstukjes. Ook de roosters heb ik zo gedaan en het resultaat was dat je "schaduw" plekken kon creëren op gewenste en ongewenste lokaties Ik houd van de houtstructuur en wil daarom zo min mogelijk dekkende verven gebruiken. Het liefst houd ik een model "naturel" met hooguit het gewitselde onderwaterschip.
't wordt waarschijnlijk wat moeilijker om te doen, maar probeer eens op een stukkie los hout. Als het goed is heb je nog genoeg restjes rooster over.
Jammer van de werkzaamheden; ga de caravan eind van de maand ophalen
suc6
Peter

 

[ABrouwer]

Hoi Peter,

Ik heb inderdaad nog wat hout over van de luiken en daar kan ik inderdaad de verf op uitproberen. Een bijkomend probleem (sorry uitdaging) is dat de luiken al in de mat blanke lak staan . De roeispanen wil ik ook met de nieuwe verf doen maar die zijn nog niet gelakt en zijn van ander hout en dat kan dus weer een andere kleur opleveren. Worden de roeispanen niet mooi dan kan ik ze nog altijd licht groen schilderen (net als op het model De Parel) maar dan moet ik eigenlijk ook de binnenkant van de roeiboten licht groen schilderen. Worden de luiken niet mooi tja dan wordt het lastiger om dat weer op te lossen zeker omdat de tuigage al deels af is.

Ik ben op de "Admiraliteit Verven" gekomen omdat die de (historisch) juiste kleuren leveren en ik die nog ergens anders niet heb kunnen vinden. Daarnaast zouden deze verven watergedragen zijn en dan hoef ik tijdens het verven geen terpentine :schrik: meer te snuiven.

En ondanks de caravan: Het waterstag is klaar. Op naar de weeflijnen van de bezaansmast en de grote mast. Ik moet nog wel even het juiste draad daarvoor vinden, wat ik nu heb lijkt te dun (0.15 mm) mogelijk wordt het zwart ijzergaren. Dus 2 proefstukjes maken en de verhouding tussen de hoofdtouwen en de weeflijnen vergelijken met de foto's van de Batavia.
Daarna even puzzelen wat het handigste om daarna te doen:
of de hoofdtouwen van het bovenste deel van de grote mast aanbrengen
of de onderste ra van de grote mast aanbrengen.

Moet je model voor het eind van de maand klaar of neem je het mee in de caravan

Knoop ze
Andy

 

[ABrouwer]

Ijzergaren als weeflijnen

Na een weekje afwezigheid ben ik nu met de weeflijnen tussen de hoofdtouwen van de bezaansmast bezig. Ik heb, na enig geëxperimenteer, voor ijzergaren gekozen omdat dit de juiste kleur zwart heeft en op het oog de juiste dikte heeft. Ik heb het niet na gemeten (want hoe meet je de dikte van garen met een schuifmaat eigenlijk

) maar wel vergeleken met zelf gemaakte foto's van de Batavia. Het nadeel van ijzergaren is wel dat het erg stug is en dus niet makkelijk knoopt. De truc lijkt te zijn: als je het een paar maal om een haakse hoek trek wordt het een stuk soepeler.
De afstand tussen de weeflijnen is volgens de bouwbeschrijving 5 mm wat een originele afstand van 30 cm geeft, dat lijkt me een redelijke correcte maat. Om een goede verdeling van de weeflijnen over de hoofdtouwen te krijgen is het veel werken met de schuifmaat, na iedere nieuwe weeflijn weer alles controleren en voor het vastlijmen van de knopen nog eens goed kijken (met een timmermansoog?) of alles wel echt goed recht en op de juiste afstand van elkaar zit. Eerlijk 17de eeuws handwerk, hier geen ingewikkelde berekeningen en geen werken met Excel of macro's dus

Zodra de bezaansmast klaar is zal ik wel een foto plaatsen.

Over de vlaggen denk ik alvast even na, de verf van de originele vlaggen is beschadigd

hoe dit op te lossen weet ik nog niet. En eigenlijk hoort er ook nog een spuitende walvis op de Nederlandse vlag geschilderd te worden.

Bouw ze

Andy

 

[Ad Bakker]

Over de vlaggen denk ik alvast even na, de verf van de originele vlaggen is beschadigd

Andy, je kan vlaggen naar eigen ontwerp bestellen, zelfs "gerafeld".

hier geen ingewikkelde berekeningen en geen werken met Excel of macro's dus

is het veel werken met de schuifmaat

Eerlijk 17e eeuws met een digitale schuifmaat, zeker?

Groet,

Ad

 

[ABrouwer]

Eerlijk 17e eeuws met een digitale schuifmaat, zeker?

Nee Ad, met een analoge schuifmaat omdat mijn steekpasser onvindbaar bleek, maar de schuifmaat is inderdaad niet 17 de eeuws !

Bedankt voor de tip m.b.t. de vlaggen, ik zal mijn (aanstaande) schoonzoon vragen de walvis te schilderen, hij kan dat beter als ik, dan ben ik weer een stap dichter bij het voltooien van het model .

Groet
Andy

 

[ABrouwer]

De bezaansmast is zo goed als klaar

De weeflijnen tussen de hoofdtouwen van de bezaansmast zijn aangebracht. Geen makkelijke klus, het ijzergaren is qua maat en kleur wel het beste product dat ik vinden kon maar het is eigenlijk te stijf en knoopt daardoor erg lastig.

De bezaansmast is daarmee vrijwel klaar , op naar de grote mast:
De hoofdtouwen van de onderste helft van de grote mast zijn aangebracht, nu eerst de ra afmaken dat wil zeggen alle blokken ,de paarden, de ra vallen en het rak aanbrengen. Daarna de weeflijnen tussen de hoofdtouwen aanbrengen en de ra inhangen. De planning is om daarna met het onderste deel van de fokkenmast verder te gaan.

Gelukkig is modelbouw geen wedstrijd want van mijn tijdsplanning is tot op heden niet veel terecht gekomen (ik had gedacht in maart klaar te zijn :fadein: ) ik ga opgewekt verder, niet de tijd maar het resultaat telt immers.:music:

Bouw ze
Andy

 

[ABrouwer]

Uithalen en opnieuw beginnen

Of zoals het gezegde luidt: uithuilen en opnieuw beginnen.:sad:

Nadat ik de weeflijnen op de bezaansmast en aan één zijde van de grote mast had aangebracht heb ik eens goed naar het resultaat gekeken. Ik vond het resultaat eigenlijk niet mooi, dat wil zeggen niet regelmatig genoeg. De weeflijnen op mijn eerdere modellen waren veel beter gelukt. De oorzaak leek het voor de weeflijnen gebruikte ijzergaren te zijn, het is te stug om de knoopjes goed op hun plaats te krijgen, het draad lijkt eerder te knikken als te willen buigen.

Na enig zoeken vond ik in een handwerkzaak een veel soepelere kwaliteit zwart ijzergaren (linnen?) van de juiste diameter.
Hiermee heb ik vervolgens een deel van de weeflijnen aan de andere kant van de grote mast aangebracht:

Dit nieuwe draad knoopt veel prettiger, werkt sneller en het resultaat is veel regelmatiger.

Inmiddels is deze kant klaar en het eindresultaat is veel mooier:music:
Het goede nieuws is: ik kan het nog steeds!
Het slechte nieuws is: ik moet alle eerder aangebrachte weeflijnen verwijderen en opnieuw beginnen. Een leuke klus want de knopjes zijn gelijmd met UHU plast (een waterdunne plasticlijm). Losweken kan niet, dat wordt dus voorzichtig lossnijden met een chirurgisch (hechting verwijder) mesje.

Het model Baleinera Olandese blijft me verrassen, maar dat is zeker ook deels mijn eigen schuld omdat ik het model aanpas en als ik met de geleverde materialen niet tevreden ben nieuwe ga zoeken.
Het kost meer tijd als verwacht maar dat geeft niet, niet de tijd maar het resultaat telt.



Bouw ze
Andy

 

[houtenschepen]

En nu?

Hi Andy,
hoe gaan de werkzaamheden op de werf? Gelukkig dat de weergoden de modelbouwers de laatste dagen goed gezind zijn. Nu kun je tenminste doorwerken zonder de deur uit te hoeven
De vlaggenset van sergal heb ik niet gebruikt; ik heb ze omgewisseld met die van de Friesland en eea wat aangepast.
Ik wil je even een steuntje geven en je een extra motivatie-cocktil geven:

en dan als toegift:

Jan Rap was aan boord gebleven; beviel hem prima:rolling:
Voor de rest moet je maar ff naar het andere forum
succes met de bouw
Peter

 

[ABrouwer]

Hi Andy,
hoe gaan de werkzaamheden op de werf?
Voor de rest moet je maar ff naar het andere forum
Peter

Mooi resultaat heb je bereikt!! Jan Rap heeft je goed geholpen!

We zouden eigenlijk onze beide modellen eens naast elkaar moeten zetten dat zou mooie foto's opleveren!

Na een dipje in de werkzaamheden vanwege het mooie (motor)weer en enige tegenslag :roll: met de weeflijnen tussen de hoofdtouwen van de bezaansmast en de grote mast (verkeerd touw: uithalen en opnieuw beginnen ) ga ik weer voorwaarts. Ik ben nu weer bezig met de weeflijnen tussen de hoofdtouwen van de bezaansmast. Ik moet nog de weeflijnen aan één zijde van de grote mast verwijderen, een lastige klus omdat ik alle knoopjes gelijmd heb en als je niet erg voorzichtig bent knip je één van de hoofdtouwen door, is me pas 2 keer gebeurd en dan ..... heb je pas echt een leuke klus erbij :help:.

De bouw vordert traag, er zitten nog genoeg puzzels in de tuigage verstopt die ik gaandeweg moet oplossen. De laatste was bijvoorbeeld hoe en waar bevestig ik de paarden aan de ra's. Daarnaast zijn er nog wat andere zaken die ervoor zorgen dat ik komende tijd minder bouwtijd heb: mijn ouders zijn binnenkort 60 jaar getrouwd :new-bday: en mijn zoon krijgt over 2 weken de sleutels van zijn flat, dat gaat ook wel een paar weken kosten. Ik denk dat mijn model niet voor de vakantie klaar is.
Modelbouw is voor mij geen race maar een uitdagende puzzel (die veel tijd kost) met een mooi eindresultaat en het is nog een erg goedkope hobby ook, reken maar eens uit wat dit model je per uur gekost heeft.

Geniet van je resultaat

Andy

 

[houtenschepen]

Hi,
voelt toch mooi als je je werk ziet groeien? Bij mij duurde het iets meer dan 2jr voor dit model. Natuurlijk pas je een boel dingen aan je eigen wensen aan (het blijft JOUW model) en neem je commentaar van anderen die het aanzien van je model alleen mee als het een verbetering betreft. Modelbouwen is een schildpadden bezigheid (qua snelheid dan) en vraagt de nodige inventiviteit en zoeken naar bronnen.
Voor je paarden moet je nu je 1:60 mannetje pakken en die overal inzetten; krijg je tenminste een gevoel van verhoudingen. De paarden werden aan het rak en aan een spits bij het toppenend aan de ra vastgemaakt.

Hier zie je een bemanningslid op de ra lopen. Als hij op het paard staat ligt zijn kantelpunt net onder zijn kruis en kan hij voorover buigend het zeil beetpakken. Dat moet dus de afstand worden van het onderste punt van het paard.
Ik denk dat het je wel zal lukken om dat goed voor elkaar te krijgen.
Mijn volgend project wordt een 1-2tje. Bouwen aan de één en demontage van de ander
succes, ik blijf je volgen.
groet
Peter