Hardsolderen

Hallo Dick,

Wat zoek je om thuis te kunnen hardsolderen?
Dat is zoeken met een zaklamp.
Maar ze zijn er die spullen verkopen.
Gereedschappen, gassen, zilver, fluxen
Soms schrik ik mij kapot van de prijs,
Gemiddelde prijs 55% zilver per kilo, 1200 euro.
1 kilo aluminiumfluxpasta 70 euro
1 kilo universeel flux alle metalen behalve alu 70 euro.
Etc.
Soms valt het mee.

Jij was gisteren in Steyl.
Heb jij gisteren in Steyl een lesboek gekregen,
daar staan twee lijsten in,
een met flux leveranciers,
een met soldeerdraad leveranciers.

Succes Dick

Alles voor modelbouw,
Willum

 

Ik heb 1 keer de cursus gevolgd en dat was heel leuk en leerzaam!
De laatste 2 keren kon ik niet.
Jammer dat het over is.
Cursusleider Wiel bedankt voor je inzet!

 

Leuk dat het zo’n succes is geweest! Dank Wiel, zo kunnen we elkaar op weg helpen met tips & tricks!

 

Jammer dat het over is.

Aan alles komt een keer een einde, toch?
Dan zeggen we,
Dat was een leuke tijd.

Voor NVM modelbouw:
SUMMA college Eindhoven
OCL Sevenum
Lasschool Belfeld
Ketelhuis Steyl
4 aardige locaties.

Widia aan staal. Deze zilver hardsoldering is klaar. Je ziet het zilver op de goede plek zitten.

Bij Summa en in Sevenum was vooraf een uurtje theorie.
Dat is snel ingekort omdat praktijk belangrijker was.
Bij het betreden van het praktijklokaal
altijd eerst een duidelijke uitleg hoe een vlam aan te maken.
Dan een nieuwkomer bij hardsolderen maakt de eerste demo.
Deze demo was altijd met een duidelijke stap voor stap uitleg.
Een mooi en compleet lesboek was er als naslagwerk voor iedere deelnemer.

Er zal toch wel iemand in het land zijn
die een eigen lesboek kan schrijven
en een praktijkles kan geven?

Alles voor modelbouw,
Willum

 

Aluminium hardsolderen

Afpelproef


2 mm aluminiumplaat in T aan elkaar gesoldeerd met ALSI 12 draad en flux. Met hulp van een waterpomptang vernield.

Nooit scheurt de lasplek kapot, altijd ernaast.


Alles voor modelbouw,
Willum

 

Steyl

Daar waar allemaal die NVM hardsoldeerworkshops waren zijn dit jaar ook open dagen.
De eerste open dag is zondag 7 april 2024 van 11.00-17.00 uur.

Iedereen kan de stoommachine in werking zien. De hele dag zal ze lopen.
Verder is de brandweerkazerne en de museum kelders open voor bezichtiging.
Op veel plekken in het museum staan kundige vrijwilligers,
die iets kunnen vertellen en vragen kunnen beantwoorden.

In het ketelhuis bij de grote stoomketels staat een kleine verzameling stoommodellen en enkel kleine stationaire stoom motoren.

Op deze dag is de Limburgse Stoommodelbouw Vereniging aanwezig om eigen werk te laten zien.
Er zijn werkende modellen te zien die voor die dag op lucht zullen lopen.

Verder zal er ook die dag een workshop aluminium hardsolderen gegeven worden voor bezoekers.
Geïnteresseerden kunnen zelf een aluminium soldering maken.

Geplaatst omdat het zeer interessant is voor (stoom) modelbouwers.

Al met al,
er is veel te zien.
Ketelhuis Steyl
Parkstraat 32 Steyl gemeente Venlo

Alle opendagen op een rijtje:


Alles voor modelbouw,
Willum

 

Aluminium solderen

Tijdens de open dag in Steyl 7 april 2024
Voorbezoekers gratis workshop aluminium hardsolderen.

Leuk dat dit ook dit jaar nog eens kan gebeuren.

Rechts op de werktafel liggen al de eerste werkstukjes die zijn gemaakt.
Zeer interessant voor modelbouwers.
Hier kun je zelf ervaren dat aluminium hardsolderen niet moeilijk is.
De bezoeker maakt zelf zijn eigen soldering.

Tot zien in Steyl.

Alles voor modelbouw,
Willum

 

Messing solderen

Het is buiten weer langzaam warmer aan het worden.
Aangezien ik thuis niet binnen soldeer kan ik weer langzaam opstarten.
Dat opstarten begint met het soldeerschoonmaken van een werkstuk
dat vorig jaar niet af kwam door enkele vertragingen.
Eerst was de overweging om voor een passende ultrasoon te kijken.
Nee dat was toch een aanschaf buiten budget.
Een passende schone 2e hands RVS bak gekocht.
Een kan 5 liter schoonmaakazijn.
Werkstuk rechtop erin en het pannetje verwarmen op het fornuis.
Na even opwarmen viel het soldeervuil er al bijna vanzelf af.
Schuurspons en mijn afwasborstel deden de rest.
Naspoelen met een sopje afwaswater, spoelen en klaar voor verdere verwerking.

Nu moet er een dwarsligger los gesoldeerd worden en een echt passende er weer in.
Maar dat komt over een paar dagen.


Links. De resten vloeimiddel zijn reactief bezig geweest. Midden, In bad. Rechts, oxide en vuil is zo goed als weg.

Deze zilver hardsoldering is hier zeer vol aangezet om de bovenmaatse spleet te vullen.

Messingplaat 1 mm kops aan elkaar met 55% zilver.
Moet het sterk zijn op het eind van de rit dan is zilver de keuze.

Alles voor modelbouw,
Willum

 

Nou nou nou, niet moeilijk.
Het is niet moeilijk als je het simpel houd en zicht hebt op uitvloeien.

Onderstaande creatie is met de bodem aan de onderzijde gesoldeerd met het soldeer van binnen naar buiten.
Waarbij dus geen direct zicht was op het uitvloeien en ja soms gaat dat goed en soms gaat dat mis.
Mijn score bij de workshops was 50%.

Bij een volgende keer wordt dit van buiten naar binnen gesoldeerd.
Of als het echt niet anders kan en er geen direct zicht is op het uitvloeien, in een andere tak van sport maak ik al gebruik van spiegels.
Dat zal hier ook wel bij lukken.

 

Ga je een stapje verder dan plaat op plaat een T-stuk maken
zal je ook die kennis en ervaring moeten opbouwen.
Steeds een klein schepje moeilijk erbovenop.

Deze tankjes zijn ook al een kleine uitdaging.
Dat is al meer dan een simpele soldering.
Het is een andere moeilijkheidsgraad met een soldeer volgorde.
Bij dit werk is 50% toch al wat.

Hier aan deze kant is de vlam te lang bezig geweest het aluminium te verwarmen.
De soldering, daar is echt niks mis mee. Super mooi.
De andere kant van het tankje was dan ook goed.

Het hele eiereten is vlambeheersing
en klaar
is onverbiddelijk,
klaar.

Alles voor modelbouw,
Willum

 

Messing solderen

Liefdewerk oud papier.
Er had iemand een snijbrander vernield.
Vlam inslag. Zelf al dicht gesoldeerd om verder te kunnen.
Maar dat verder kunnen lukte dus niet.
De buis was binnenin dicht gebrand.
Einde oefening.

Links, soldeerklaar. Midden, gesoldeerd. Rechts, samen gebouwd. Messing aan koper met S65 en tin 50-50


Schade bekijken,
alles loshalen,
lossolderen,
buis uitboren
en wat verder nodig was.
Pasklaar maken,
S65 en een paar druppels tin onder een vlammetje.
Alles weer samenbouwen.
Opschonen en klaar.
Kan hij weer, de pechvogel.

Willum

 

Willem, verzoek.
Kun jij niet een beschrijving toevoegen van de gebruikte branders?
De meeste gebruikers van branders weten niet hoe deze werken.
Misschien een mooie beschrijving van de gebruikelijke injectie brander plaatsen?
Bij voorbaat dank. Henk.

 

Injekteur

Hardsoldeerbranders zijn autogeenbranders.
In principe zijn autogeenbranders Acetyleen met zuurstof.
Bedoeld om autogeen mee te lassen.
Autogeenlassen wil zeggen werkstuk metaal smelten en met elkaar in een smeltbad brengen.
Dit smeltbad is dan de autogene las.
Dit smeltbad is alleen te maken met acetyleen-zuurstof.
Alle andere gascombinaties hebben niet de vereiste smelttemperatuur van 3200 graden Celsius.
Autogeenbranders zijn injecteerbranders.

Autogene lasvoorstukken:
Bedoeld voor acetyleen-zuurstof bij autogeen lassen.
Acetyleen-zuurstof voorstukken zijn ook bruikbaar met propaan-zuurstof.
Propaan-zuurstof voorstukken zijn niet bruikbaar voor acetyleen-zuurstof,
ze willen onmogelijk branden.

Hardsolderen met autogene branders is mogelijk met:
Propaan-zuurstof, acetyleen-zuurstof, waterstof-zuurstof.

Het fenomeen injecteur brander:
De gassen uit beide gas reduceren worden via de zuurstof en gasslang naar het handgreep gebracht.
Het handgreep heeft een kraan gas en een kraan zuurstof.
Deze kranen zijn de afsluiters voor de gassen maar tevens ook de gasregelaars waar de vlam met geregeld word. Op het zogenaamde lasvoorstuk staat een nominale zuurstofdruk ingeslagen die geldt voor dit merk en type lasvoorstuk.
Deze zuurstofdruk stel je vooraf al in op het zuurstof reduceer, bijvoorbeeld 2,5 bar.


Links, complete aansluitstuk van een lasvoorstuk. Midden, injecteurs uitgeschroefd. Rechts, een doorsnede van het aansluitstuk met de injecteur.

Bij de workshop zaten er op de propaangas flessen 50 Mbar gas reduceren.
50 Mbar is ruim voldoende propaan om zelf het grootste lasvoorstuk met het nummer 6 goed te laten branden. Het gevolg van deze vrij lage aangevoerde gasdruk is dat op het handgreep met de gasknop een groot en precies regelbereik ontstaat.

Op de uitgaande kant van het handgreep word het lasvoorstuk ingestoken.
Gas en zuurstof worden gescheiden in de injecteur geleid.
Zuurstof spuit met de hoogste druk in de halspijp.
Aan de zijkant van de injecteur zijn gas geleide groeven gefreesd.
De hoge zuurstofdruk zuigt het propaan mee de halspijp in.
De halspijp is nu de mengbuis om een brandbaar gas-zuurstofmengsel te maken.
Op het einde van de halspijp zit een phosphor koperen mondstuk.
Dit mondstuk heeft een conische boring om het gas-zuurstofmengsel puntvormig naar buiten te lijden.
Aan het mondstuk hangt de vlam.

Een bepaald lasvoorstuk nummer kan een bepaalde vlamgrote maken.
Deze maximale vlamgrote per nummer kan wel kleiner gemaakt worden.
Dus heb je een lasvoorstuk nummer 6 kun je daarmee ook een vlam maken zoals een nummer 5 of 4 of 3.

Bij dit soort autogeen branders zit de begrenzer/injecteur altijd in het lasvoorstuk.
Het lasvoorstuk is een wisselstuk met ieder haar eigen maximale vlam.

Opboren;
De maatvoering van de onderdelen bij een bepaald lasvoorstuk horen onlosmakelijk bij elkaar.
Soms hoor ik van mensen die het mondstuk of de boring in de injecteur willen opboren.
Nooit doen, hoe wil je dat doen, naar welke nieuwe maat, met welke reden?
Is het mondstuk beschadigd, koop eenzelfde nieuw.
Is een injecteur beschadigd, koop eenzelfde nieuw.
Ga je boren dan zijn de op elkaar ingestelde boringen niet meer in de juiste verhouding tot elkaar.
Het lasvoorstuk zal in bijna alle gevallen niet meer branden.

Alles voor modelbouw,
Willum

 

Messing solderen

Het te grote gat moest een verzonken boutgat krijgen.
De ringetjes waren daar speciaal voor gemaakt.


De plaatwerker doet de rest.

Alles voor modelbouw,
Willum

 

1. Soldeerrooster
   
   De soldeerroosters van de hardsoldeer workshops zijn in Steyl achtergebleven.
   Tijdens de open dag van 7 april gaan ze over de toonbank.
   
   
2. 
   Reserveren kan.
3. Krijgen ze een goede bestemming.
4. 
   
5. Alles voor modelbouw,
   Willum

 

Heel,erg handig deze roosters!

 

Zeker handig met solderen.
Kun jij over mee praten Jeroen.
Heb jij de jouwe nog gebruikt?

Alles voor modelbouw,
Willum

 

Had dat vorige keer bij de workshop even laten weten, nu moet ik er eentje reserveren en nog een keer naar Steyl afreizen.
Dus bij deze wil ik er eentje, de mooiste meest functionele reserveren.
En kachel 7 april nog een keer naar Steyl.
En niet geheel onbelangrijk, hoeveel muntjes moet ik voor een dergelijke constructie achterlaten om het ook daadwerkelijk over de toonbank te kunnen laten gaan?

 

Ja verdomme.
Sorry Leon.
Was toen nog niet definitief dat deze ook weg zouden gaan net als de hardsoldeer karretjes.
Ze zijn zoals altijd na een workshop schoongemaakt en opnieuw in de hitte bestendige verf gezet.

Sorry,
Sorry,
Sorry,
Alles voor modelbouw,

 

Die sorry hoeft natuurlijk niet als het toen nog niet bekend was.
Enne het is voor mij ook geen wereldreis om in Steyl te komen.
Ik start wel even een privé conversatie.